کلستاتوم گوش یا کیست گوش میانی چیست و چه علائمی دارد؟

کلستئاتوما گوش میانی یا سیاه شدن استخوان گوش چیست؟

کلستاتوما یا کراتوم یا کلستئاتوم گوش میانی یک ضایعه فضاگیر است که معمولا در حفره گوش میانی ایجاد می شود. کیست گوش غالبا ناشی از رشد غیر طبیعی مخاط است که منظور از این مخاط پوست انسان است. در تعاریف آمده است که بیماری سیاه شدن استخوان گوش یک کیست غیرسرطانی پوستی است که استعداد رشد زیادی دارد و با رشد در حفره گوش میانی می تواند به ساختارهای آن و اطراف آسیب وارد کند و یا منجر به مشکلات دیگر شود. این کیست در واقع از تجمع لایه های نازک پوستی و ایجاد یک کیسه و رشد باکتری و عفونت در فضای داخلی آن تشکیل می شود. در ادامه بیشتر با این بیماری و راه های درمان آن صحبت خواهیم کرد.

آدرس: میدان ونک، ابتدای حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، ساختمان پزشکان 38، طبقه اول واحد 104 مرکز شنوایی حس دوم

نوبت دهی حضوری و آنلاین:

02188871085       02188871589

09354353539      09129358402

نظر یا سوال داری؟ اینجا کلیک کن و برو پایین همین صفحه سوالتو بپرس

علل ایجاد کلستاتوم یا کیست گوش

علت ایجاد کلستئاتوما می تواند به شیوه های مختلف باشد. اصلی ترین علت سیاه شدن استخوان گوش، تجمع سلولهای پوستی در فضای این حفره است. این روند می تواند به عنوان محصول ثانویه از مشکلات گوش میانی مانند عفونت مزمن باشد. لایه خارجی و بیرونی پرده گوش انسان بافتی مشابه با پوست مجرای گوش دارد و با بافت لایه درونی متفاوت است. اگر در اثر مواردی مانند فشار منفی گوش میانی، قسمتی از پرده به سمت داخل کشیده شده یا اصطلاحا پرده دچار رترکشن شود، امکان دارد لایه ای نازک پوستی به فضای داخلی گوش میانی کشیده شده و در کنار هم یک کیسه یا کیست را تشکیل دهند. این کیسه به دلیل فضای مرطوب خود می تواند محیط بسیار مناسبی برای رشد و تکثیر باکتری و عفونت باشد. با رشد هر چه بیشتر عفونت، کیست هم رشد کرده و فضای بیشتری را اشغال می کند. رشد کلستئاتوما گوش میانی سریع است و می تواند ساختارهای گوش میانی مانند استخوانچه های چکشی، سندانی و رکابی را تخریب کرده و در صورت ادامه باعث نکروز استخوان های اطراف و مشکلات دیگر شود. از دلایل اصلی رترکته شدن پرده که زمینه ساز بروز کیست گوش میانی است می توان عفونت های مکرر، اختلال عملکرد لوله استاش، ناتوانی در متعادل کردن فشار و همینطور وجود عفونت فعال در گوش را نام برد.

علائم کلستاتوم

کلستئاتوما با علائم مختلفی دیده می شود که ممکن است با بیماری های دیگر اشتباه گرفته شود. در برخی موارد علائم کلستئاتوم گوش میانی مشابه با عفونت مزمن گوش، اختلال لوله استاش و تومورهای گوش میانی است. این نشانه ها ممکن است به صورت یک یا دوطرفه بروز کند که بستگی به محل رشد کیست دارد. از اصلی ترین و شایع ترین علائم کیست گوش میانی می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• کم شنوایی انتقالی که ابتدا آرام است و کم کم بدتر می شود
• ترشح بدبو از گوش
• احساس فشار و پری در گوش
• دردهای نقطه ای سر و تیر کشیدن
• وزوز و صدای آزاردهنده گوش
• سرگیجه و عدم تعادل
• درد گوش و قسمت پشت آن
• ضعف عضلات و بی حسی یک سمت صورت
• کم شنوایی حسی عصبی و فلج صورتی در موارد پیشرفت بیماری

تشخیص کلستاتوم

تشخیص کلستئاتوما با وجود پیشرفتهایی که در زمینه تشخیصی و دیاگنوز بیماری ها صورت گرفته می تواند در برخی افراد مشکل باشد و نیاز به مهارت و تجربه بالا در زمینه این بیماری دارد. اولین قدم برای تشخیص کیست گوش میانی، اتوسکوپی و معاینه گوش و پرده گوش از بیرون است. کلستئاتوما یا هر ضایعه دیگر در گوش میانی می تواند از بیرون پرده قابل شناسایی باشد. برای مثال پرخون تر شدن پرده، بافت شیری رنگ و بیرون زدگی ها و تورفتگی های غیرعادی در سطح پرده گوش می تواندنشانه ای از این بیماری باشد. همینطور ممکن است کلستئاتوما باعث پارگی پرده گوش شود که در این صورت تشخیص آسان تری دارد. انجام ادیومتری یا نوار گوش و تائید وجود افت شنوایی انتقالی از دیگر راههای تشخیص این کیست مخوصصا در موارد پیشرفته تر است. علاوه بر شنوایی سنجی سی تی اسکن و عکسبرداری های سر و گردن هم می تواند وجود ضایعه در این قسمت را تایید و مقدار پیشرفت آن را مشخص کند. توجه به علائم و نشانه ها مانند ترشح بدبود، سر درد، سرگیجه و وزوز از دیگر راه های پزشک برای تشخیص کیست گوش است.

انواع کلستئاتوما

کلستئاتوما انواع مختلفی دارد که هر کدام در بخش خاصی از بیماران مشاهده می شود. انواع کیست گوش میانی معمولا برای درمان راه یکسانی دارند اما بررسی و تشخیص انواع کلستئاتوما می تواند در روند درمان نقش بهتری ایفا کند.

کلستئاتومای مادرزادی

یکی از انواع این بیماری، کلاستئاتوم مادرزادی است. همانطور که گفته شد بافت پوشش بیرونی و داخلی پرده گوش با هم متفاوت است و در هنگام رشد جنینی این بافت ها تکمیل می شوند. گاها ممکن است بافت پوستی بیرونی پرده گوش به مقدار بسیار کم در فضای مخاطی گوش میانی باقی بماند و موجب رشد کیسه ای به نام کلستئاتوم شود. به این نوع، کیست گوش میانی مادرزادی گفته می شود. این نوع کلستاتوم بسیار نادر است اما ممکن است نوزادی با وجود کیست در گوش متولد شود. همینطور هم ممکن است رشد کیست در سالهای بعد صورت گرفته و علائم نشان دهد.

کلستاتوم اکتسابی

نوع دیگر این بیماری، کلستئاتومای اکتسابی است که در طول سالیان زندگی رخ می دهد. این نوع کیست گوش میانی می تواند از عفونت های مکرر گوش میانی و اختلالات لوله استاش و همینطور آلرژی نشات گرفته و بدتر شود. این نوع کلستاتوم گوش خود به دو صورت ممکن است ایجاد شود. در نوع اول که ناشی از فشار پرده به سمت داخل است که توضیح داده شد. نوع بعدی می تواند به دنبال پاره شدن پرده گوش و نفوذ بافت های پوستی به فضای داخل گوش میانی رخ دهد که به آن کلستاتومای ثانویه گفته می شود. جدا از نوع این کیست، مسئله مهم برای درمان این بیماری، میزان رشد و آسیب رساندن آن به فضاهای اطراف است.

عوارض کلستئاتوما

عوارض کلستاتوم گوش میانی هم در مراحل اولیه بروز کرده و هم می تواند به دنبال بیماری ایجاد شود. در صورت عدم درمان به موقع ممکن است عوارض و مشکلات زیادی گریبان فرد را بگیرد و حتی در برخی موارد غیر قابل جبران باشد.

• عفونت مزمن گوش (قبل و بعد از کلستئاتوم می تواند دیده شود)
• فلج عضلات صورت در صورت رسیدن کیست گوش به لابیرنت استخوانی یا زاویه پلی مخچه ای
• آسیب به عصب صورتی فاسیال
• ایجاد مننژیت در صورت نفوذ عفونت به لایه های پوشاننده مغزی
• آبسه‌ی مغزی در اثر نفوذ توده‌ی کلستئاتومای عفونی به حفره‌ی جمجمه
• ورم مغزی
• سکته مغزی
• کاهش شنوایی انتقالی
• کاهش شنوایی حسی عصبی در اثر نفوذ ضایعه به لابیرنت غشایی حلزون
• فیستول لابیرنتی و سرگیجه های شدید در اثر نفوذ ضایعه به لابیرنت غشایی تعادلی

درمان کلستئاتوما

درمان کلستاتوم باید در اولین فرصت و به صورت قطعی و دقیق انجام شود. معمولا درمان دارویی  برای کیست گوش میانی ممکن نیست چرا که رسیدن آنتی بیوتیک به این کیست با توجه به عدم وجود عروق خونی در آن مشکل و ناممکن است. بنابراین بهترین راه، جراحی و برداشتن ضایعه است. راه حل جراحی کلستاتوم گوش میانی با توجه به پیشرفت بیماری در سه نوبت می تواند انجام شود.

مرحله اول برداشتن کیست گوش و بافت های آلوده، مرحله دوم بازبینی و بررسی فضای گوش میانی برای اطمینان بیشتر و مرحله آخر ترمیم آسیب های وارده است که این سه جراحی با فاصله زمانی حداقل 6 ماهه انجام می شود. ممکن است در موارد بسیاری تنها به یک جلسه جراحی نیاز باشد.

جراحی کلستئاتوما

جراحی کلستاتوم گوش میانی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و معمولا نیاز به یک یا دو شب بستری دارد. جراح با ارزیابی های انجام شده وجود توده را تایید کرده و برای برداشتن و حذف آن اقدام می کند. هدف از این جراحی کلستئاتوما برداشتن زائده و کیست، بریدن و از میان برداشتن عفونت و بافت های آلوده و در نهایت بازسازی آسیب های رسیده به بافت است. در اکثر موارد 6 ماه پس از اولین عمل جراحی، عمل دومی نیز انجام می ‌شود تا هر گونه باقی مانده از عمل اول بررسی و در صورت نیاز برداشته شود. پس از این مرحله در صورت نیاز ترمیم و بازسازی آسیب ها از جمله بازسازی زنجیره استخوانچه ای انجام می شود. در بیشتر موارد عفونت ممکن است به استخوان ماستوئید نفوذ کرده باشد که باید در این مرحله ماستوئیدکتومی یا حذف بافت های آلوده ماستوئید با هدف ریشه کن شدن عفونت انجام شود. پس از جراحی عوارضی مانند درد گوش، فشار و پری گوش، سر درد، تغییر ذائقه، سرگیجه و وزوز گوش قابل انتظار است که با گذر زمان برطرف می شود. ارزیابی منظم بعد از عمل برای بررسی و فالوآپ عمل بسیار ضروری و حیاتی است.

درمان دارویی کلستئاتوما

همانطور که ذکر شد درمان دارویی برای سیاه شدن استخوان گوش به تنهایی پاسخگو نیست. کیست گوش میانی در واقع یک کیسه متشکل از پوست است که داخل آن با مواد زائد و عفونی پر شده و در حال رشد است. در نتیجه استفاده از دارو برای کنترل عفونت به دلیل نبود عروق و رگ خونی در محل امکان پذیر نیست. تنها راه درمان این مشکل عمل جراحی است که توضیح داده شد. از دارو درمانی برای کلستاتوم گوش میانی به همراه جراحی برای ضریب اطمینان بیشتر استفاده می شود که باید حتما مصرف و دوره درمان شود.

بهترین دکتر برای کلستاتوم گوش

بهترین دکتر برای کلستئاتوم گوش باید از توانایی تشخیصی بالایی برخوردار باشد. زیرا این بیماری گاها به وضوح قابل تشخیص نبوده و تجربه دکتر و جراح و توجه به علائم ریز است که منجر به تشخیص و اقدام به موقع می شود. بهترین جراح کیست گوش میانی قبل از عمل ریسک های جراحی و عواض را به درستی به اطلاع بیمار می رساند. همینطور مهم ترین بخش عمل یعنی فالوآپ و چکاپ منظم را به وی گوشزد می کند. مهارت بالا در جراحی هم از نیاز های بهترین دکتر کلستاتوم گوش میانی است. زیرا در صورت نبود مهارت کافی ممکن است در حین عمل و برداشتن زائده به دیگر ساختارهای گوش میانی آسیب وارد شود که می تواند خطرناک باشد. همینطور زمانبندی مناسب برای جراحی و اقدام به موقع  هم باید مدنظر پزشک قرار بگیرد.

آیا کلستئاتوما بعد از درمان باز می گردد؟

بازگشت مجدد کلستاتوم بعد از عمل نامحتمل به نظر می رسد. معمولا اگر کیست بزرگ باشد برای اطمینان بیشتر عمل دومی به فاصله شش ماه صورت می گیرد که بقایای باقی مانده از کیست را بردارد. اگر درمان جراحی و دارویی هزمان به درستی طی شده و انجام شود می توان گفت احتمال بازگشت کیست گوش وجود ندارد. البته بادی مشکل اصلی که باعث این بیماری شده است برطرف شود. مواردی مانند عفونت مزمن گوش، اختلال شیپور استاش، انحراف بینی، سینوزیت و... تا زمینه برای بازگشت مجدد فراهم نشود. همینطور لازم است عکسبرداری و آزمایشات تشخیصی به فاصله هر شش ماه یکبار بعد از عمل انجام شود

آیا بیمار دچار کلستئاتوما باید از سمعک استفاده کند؟

استفاده از سمعک برای فرد مبتلا به کلستاتوم می تواند مفید باشد. کیست گوش میانی در مراحل اولیه موجب کم شنوایی انتقالی در حد 40 تا 50 دسی بل می شود که ممکن است بعد از عمل و برداشتن زائده و همینطور بازسازی زنجیره استخوانی بهتر شود. همینطور هم ممکن است افت شنوایی اندکی بهبود یافته یا تغییری نکند. اگر رشد بیش از اندازه کیست منجر به آسیب به دیواره گوش داخلی و حلزون و در نتیجه کم شنوایی حسی عصبی شده باشد در این حالت افت شنوایی محسوس تر است و احتمال بهبود کمتری دارد. بعد از انجام عمل و با گذشت زمان باید ارزیابی های ادیومتری به دقت انجام شده و در صورت نیاز برای فرد سمعک تجویز شود.

آدرس: میدان ونک، ابتدای حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، ساختمان پزشکان 38، طبقه اول واحد 104 مرکز شنوایی حس دوم

نوبت دهی حضوری و آنلاین:

02188871085       02188871589

09354353539      09129358402

نظر یا سوال داری؟ اینجا کلیک کن و برو پایین همین صفحه سوالتو بپرس

کلستئاتوما بیشتر در چه سنی رخ می دهد؟

کلستاتوم به دو شکل مادرزادی و اکتسابی ایجاد می شود. از این میان سهم نوع اکتسابی با حدود 98 بیشتر از نوع دیگر است. ممکن است نوزادی با کیست متولد شود و یا رشد کیست در سالهای بعدی عمل دیده شده و مشکل ساز شود. به طور کلی نمی توان سن دقیق برای این بیماری عنوان کرد اما در اکثر موارد از دهه سوم زندگی به بعد رخ می دهد. هر چند مواردی از آن در سن های پایین تر از این هم تعجب برانگیز نیست.

آیا کلستئاتومای گوش بدخیم است؟

کلستئاتوم یک بافت و کیسه متشکل از سلولهای پوستی است که با جذب مواد زائد محیطی و رشد باکتری ها بزرگتر شده و به ساختارهای اطراف آسیب می رساند. این کیست در واقع غیر سرطانی است و نمی توان آن را تومور محسوب کرد. این کیست همینطور عروق و رگ های خونی ندارد که همین مورد باعث می شود آن را در دسته کیست های خوش خیم طبقه بندی کرد.

آیا کلستاتوم می تواند باعث مرگ شود؟

کلستئاتومای گوش میانی می توان با رشد غیر طبیعی و بزرگ شدن در فضای گوش میانی به ساختارهای اطراف خود آسیب برساند. در صورت پیبشرفت و عدم مقابله، آثار مخرب این توده در حال رشد می تواند شدید بوده و در مواردی منجر به مرگ شود. از اصلی ترین خطرات منجر به مرگ کلستاتوم رسیدن آن به یکی از مهم ترین عروق مغزی به نام سینوس سیگموئید است که می تواند با انسداد و عفونی کردن آن منجر به مرگ فرد شود. همینطور احتمال سکته مغزی و ورم مغزی در اثر رشد این کیست می توان ریسک خطر را بیشتر کند. از دیگر خطرات کلستاتوما باید به احتمال بروز مننژیت یا عفونت لایه های پوشاننده مغزی اشاره کرد که در مواردی می توان در عرض چند ساعت فرد را به مرگ نزدیک کند. حساسیت محل ایجاد تومور و نزدیکی به ساختارهای مهم مغزی حساسیت آن را بسیار بیشتر می کند و ضرورت اقدام سرریع و همه جانبه را دو چندان می کند.

پیشگیری از کلستئاتوما

راه های پیشگیری از این بیماری نسبت به راه های درمان آن بسیار بهتر و آسان تر است. برای جلوگیری از ایجاد کیست گوش باید به عوامل خطر و مشکلات ساده که منجر به عفونت و التهاب در گوش می شود، توجه ویژه نشان داد. در کودکان باید به نشانه های عفونت گوش دقت داشت و اقدامات لازم را برای درمان آن انجام داد. در بزرگسالان نیز نباید به عفونت های حاد و همینطور مزمن گوش که به صورت رفت و برگشتی رخ می دهد بی توجه بود و نهایت تلاش را برای ریشه کن کردن آن انجام داد. همینطور توجه به علائم و نشانه های بیماری برای تشخیص و اقدام و مراجعه سریع به پزشک حائز اهمیت است. مصرف مواد محرک مانند سیگار و مشروبات الکلی از مواردی است که می توان زمینه ساز عفونت های گوش و اختلالات همراه آن باشد.

طول درمان بیماری کلستئاتوم گوش

طول دوره درمان و بهبودی با توجه به شدت و مقدار گسترش آن متفاوت است. گفتیم که این بیماری درمان دارویی ندارد و پس از تشخیص لازم است هر چه سریع تر برای جراحی اقدام کرد. پس از انجام ارزیابی های اولیه عمل انجام می شود. بعد از عمل و پس از چکاپ های منظم با توجه به شدت عمل قبلی ممکن است عمل مجدد برای اطمینان بیشتر و پاکسازی کامل گوش میانی انجام شود. در مرحله بعد اگر کلستاتوم باعث آسیب به گوش میانی و زنجیره استخوانچه ها و یا پرده گوش شده باشد باید عمل ترمیمی برای گوش و بازگرداندن شنوایی انجام شود. حداقل فاصله بین این سه عمل حداقل 6 ماه و بسته به نظر پزشک و شرایط بدنی فرد است.