توهم شنوایی چیست و چه علل و راه درمانی دارد؟
برخی مواقع ممکن است صدایی را بشنوید که در واقع وجود خارجی ندارد و حتی اطرافیان نیز آن را نمی شوند. این امر ممکن است توهم شنوایی باشد. این صدا می تواند صدایی ساده یا یک موسیقی بسیار واضح باشد. با اینکه هیچ منبع صدایی مانند رادیو یا بلندگو، در اطراف وجود ندارد.
با این حال، نوع صدا اهمیت چندانی ندارد. در این شرایط بهتر است به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید، تا روند تشخیص و درمان مشکل شنوایی برای شما هرچه زودتر شروع شود.
نظر یا سوال داری؟ اینجا کلیک کن و برو پایین همین صفحه سوالتو بپرس
دلایل توهم شنوایی
بیماری روانی یکی از علل شایع توهم شنوایی است. با این حال دلایل دیگری نیز برای این اختلال ذکر شده است که به آن ها اشاره می کنیم.
توهم شنیداری بر اثر مصرف زیاد الکل
مصرف بیش از حد الکل می تواند علاوه بر توهم شنیداری، توهم بینایی را نیز به دنبال داشته باشد. در توهم بینایی، فرد چیز هایی را می بیند که وجود خارجی ندارند. این اختلالات بینایی و شنوایی، ممکن است مدت ها بعد از نوشیدن الکل نیز در فرد ایجاد شود.
تاثیر آلزایمر و زوال عقل بر توهم شنوایی
توهم شنیداری در مراحل پیشرفته ی آلزایمر محتمل است. شرایط مشابهی مانند دمانس بدن لوئی (Lewy body dementia) نیز می تواند باعث این اختلال شود. با این حال توهمات بینایی در این نوع از دمانس رایج تر می باشد. برای برخی افراد صداها بسیار واقعی به نظر می رسند، به طوری که با آنها ارتباط برقرار می کنند.
توهم شنیداری ناشی از تومور مغزی
تجربه توهم شنوایی لزوما به معنای داشتن تومور مغزی نیست. با این حال این اختلال شنیداری ممکن است یکی از عوارض تومور های مغزی (مخصوصا آن هایی که در نواحی شنوایی مغز ایجاد می شود) باشد. در این حالت ممکن است هر چیزی را از اصوات تصادفی تا صداهای واقعی بشنوید. از دیگر عوارض تومور مغزی می توان به کم شنوایی و وزوز گوش اشاره کرد.
توهم شنوایی بر اثر مصرف مواد مخدر
برخی از مواد مخدر، مانند اکستازی و LSD، ممکن است توهم شنوایی و حتی بینایی را به دنبال داشته باشد. این اختلالات ممکن است هنگام مصرف یا حتی مدت ها بعد از ترک آن، ایجاد شود.
تاثیر صرع در توهم شنوایی
در صورتی که تشنج ناشی از صرع بر ناحیه ای از مغز که شنوایی را پردازش می کند تأثیر بگذارد، ایجاد توهم شنیداری یا وزوز گوش محتمل است. در بعضی موارد، شنیدن این اصوات بسیار دشوار و پیچیده می باشد. یکی از دلایل، این است که این اصوات وضوح و بلندی زیادی ندارند.
کم شنوایی
افراد مبتلا به کم شنوایی ممکن است در یک یا هر دو گوش خود، شنیدن انواع مختلفی از صداها را تجربه نمایند. اصواتی که هیچ کدام وجود خارجی ندارند.
توهم شنوایی ناشی از تب بالا و عفونت
برخی از عفونت ها مانند آنسفالیت و مننژیت ممکن است توهم شنیداری را به عنوان یکی از نشانه های خود بروز دهند. ابتلا به تب های شدید نیز ممکن است باعث توهم شنوایی شود.
استرس شدید و توهم شنوایی
یکی از پیامد هایی که ممکن است به دنبال حوادث ناخوشایند ایجاد شود، استرس است. توهم شنوایی، یکی از علائم و نشانه های استرس شدید به شمار می رود. شنیدن صدای دوستی نزدیک، پس از مرگ آن بسیار رایج می باشد.
توهم شنوایی در اسکیزوفرنی یا بیماری روانی
توهم شنیداری، یکی از علائم اسکیزوفرنی می باشد. در این بیماری منشاء اصوات می تواند داخلی (داخل سر) یا بیرونی (مانند صدای تلویزیون) به نظر برسند. در بسیاری از مواقع افراد دارای اسکیزوفرنی با اصوات خیالی ارتباط برقرار می کنند. این ارتباط خیالی ممکن است به صورت مشاجره باشد. علاوه بر این ارتباطات ممکن است برای افراد الهام بخش بوده و یا صرفا آنچه که اتفاق می افتد برای فرد توصیف شود. برخی از بیماری های روانی دیگر مانند اختلال شخصیت مرزی، اختلال افسردگی اساسی، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، اختلال اسکیزوفکتاتیک و اختلال دو قطبی می توانند منجر به توهم شنوایی شوند.
میگرن و توهم شنوایی
برخی از انواع بیماری میگرن ممکن است توهمات بینایی و شنوایی را به دنبال داشته باشند. با این حال در این موارد توهم شنوایی نسبت به بینایی مخصوصا در صورت ابتلا به افسردگی رایج تر می باشد.
توهم شنوایی بر اثر بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون به احتمال زیاد باعث می شود چیز هایی را ببینید و یا بشنوید که در واقع وجود ندارند.
عوارض داروها بر توهم شنوایی
تجربه توهم شنوایی به دنبال شروع مصرف یک داروی جدید محتمل است. دلیل این امر می تواند تجویز این دارو در دوزهای بالا باشد. این مساله اغلب در افراد مسن مشاهده می شود.
توهم شنوایی در خواب
شنیدن برخی اصوات خیالی درست هنگام خوابیدن یا هنگام بیدار شدن بسیار معمول است. البته در بسیاری از مواقع، در مراحل اولیه نیازی به مشورت با پزشک نمی باشد. بیدار شدن ناگهانی از خواب (narcolepsy) و یا بی خوابی، می توانند منجر به توهم شنیداری شوند. درصورتی که به مدت طولانی با این علائم درگیر هستید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید.
بیماری تیرویید و توهم شنوایی
Myxedema یا میکزدم یک بیماری نادر مربوط به غده تیروئید می باشد. در این بیماری سطح هورمون های تیروئیدی شدیدا کاهش پیدا می کند که این شرایط می تواند خطرناک باشد. یکی از نشانه های این بیماری، توهم شنیداری می باشد.
توهم شنیداری بر اثر وزوز گوش
اغلب پزشکان معتقدند وزوزگوش، توهم شنوایی محسوب نمی شود. با این حال این زنگ گوش می تواند یکی از علل زمینه ای برای ایجاد توهم شنیداری تلقی شود. بروز این اتفاق در صورت وجود افسردگی بیشتر نیز می شود .
نحوه تشخیص توهم شنیداری چگونه است؟
اطلاع از سابقه و تاریخچه پزشکی، برای تشخیص هرگونه بیماری، از جمله توهم شنیداری الزامی می باشد. برخی از سوالات در آگاهی از وضعیت فرد بسیار کمک کنننده است. روند تشخیص توهم شنیداری با پرسیدن سوالات زیر آغاز می شود.
- چه نوع صدایی را می شنوی؟ وزوز و یا صداهای دیگر؟
- توهم شنیداری چه زمانی شروع شد؟
- این اصوات در چه زمان هایی بیشتر شنیده می شود؟
- آیا علائم دیگری در زمان وقوع آن وجود دارد؟
- چگونه صداهایی را می شنوید؟ تهدیدآمیز، بی ادبانه، خوش آیند و یا عادی؟
- چه دارویی مصرف می کنید؟
پس از آن با تشخیص توهم شنوایی و صلاح دید پزشک، انجام آزمایشاتی به شما توصیه می شود. همچنین در برخی مواقع برای بررسی دقیق تر اختلال و تشخیص علت آن مراجعه به روانپزشک پیشنهاد می شود. برخی از آزمایشات شامل موارد زیر می باشد.
الکتروانسفالوگرافی(EEG)
الکتروانسفالوگرافی سیگنال های الکتریکی را در مغز شما اندازه گیری می کند. این آزمون می تواند برای تشخیص بیماری هایی مانند صرع مورد استفاده قرار گیرد.
تست های شنوایی سنجی
آزمون شنوایی سنجی وضعیت عملکرد شنوایی گوش شما را بررسی می کنند. همچنین برای ارزیابی وزوز نیز می توان از این آزمون ها بهره مند شد.
درمان توهم شنوایی
درمان توهم شنیداری تا حد زیادی به علت آن بستگی دارد. در برخی موارد رفع علت اصلی بیماری، اختلال شنیداری را برطرف کرده و یا آن را تا حد زیادی کاهش می دهد. در بعضی موارد پایین آوردن دوز داروی مصرفی می تواند به سادگی مشکل را رفع نماید. با این حال ممکن در مواردی نیز درمان های پیچیده تری نیاز باشد. شاید برای پیدا کردن بهترین راه درمان توهم شنوایی، امتحان چندین روش لازم باشد. به عنوان مثال در بیماری اسکیزوفرنی، ترکیبی از داروها و سایر مراقبت ها برای درمان ضروری به نظر می رسد.