سمعک های استخوانی یا سیستم های شنوایی هدایت استخوانی که گاهی به آنها دستگاه های osseointegrated یا bone-anchored نیز گفته می شود، فناوری نوآورانه ای هستند که توسط سازمان غذا و دارو تایید شده اند. این سمعک ها برای درمان انواع خاصی از کم شنوایی طراحی شده اند و هم گزینه های جراحی و هم غیرجراحی برای استفاده دارند.
نحوه کارکرد سمعک استخوانی چگونه است؟
سمعک استخوانی صدا را به صورت ارتعاشات از طریق استخوان های جمجمه منتقل می کند که مستقیما به حلزون گوش می رسند. این نوع تقویت برخلاف سمعک های سنتی که از طریق گوش میانی صدا را منتقل می کنند، نیازی به قرار دادن هیچ بخشی از دستگاه در مجرای گوش ندارد.
سمعک های استخوانی چه تکنولوژی و ویژگی هایی دارند؟
سمعک های استخوانی در دو نوع مختلف موجود هستند که هر کدام ویژگی ها و تکنولوژی متفاوتی دارند. ما در ادامه به تکنولوژی موجود در هر یک از این سمعک ها اشاره خواهیم کرد.
سمعک‌های استخوانی غیر قابل کاشت (BCHC)
این سمعک‌ها به هیچ‌گونه جراحی نیاز ندارند و از تکنولوژی های خاصی برای انتقال صدا استفاده می کنند. در اینجا تکنولوژی های اصلی این نوع سمعک‌ها آورده شده است:
تکنولوژی انتقال صدا از طریق ارتعاشات استخوانی
این سمعک‌ها از یک میکروفون برای دریافت صدا استفاده می‌کنند. سپس، این صدا به ارتعاشات تبدیل شده و از طریق استخوان جمجمه منتقل می‌شود. ارتعاشات به گوش داخلی می‌رسند و سلول‌های مویی گوش داخلی تحریک می‌شوند تا شنوایی فعال شود.
سمعک‌های استخوانی قابل کاشت (BAHA)
در این مدل، از تکنولوژی‌های پیچیده تری برای انتقال صدا به گوش داخلی استفاده می‌شود. تکنولوژی‌های مهم این نوع سمعک‌ها شامل موارد زیر هستند:
تکنولوژی ایمپلنت تیتانیومی
در سمعک‌های BAHA، یک ایمپلنت کوچک از جنس تیتانیوم به طور جراحی در استخوان پشت گوش قرار می‌گیرد. این ایمپلنت به استخوان جوش می‌خورد و از طریق این فرآیند، امکان انتقال ارتعاشات صوتی از طریق استخوان به گوش داخلی فراهم می‌شود. این روش دقیق و پایدار به بیمار کمک می‌کند که شنوایی خود را بازگرداند.
پردازشگر صدای خارجی
پس از اینکه ایمپلنت تیتانیومی به طور کامل به استخوان جوش خورد و بهبودی حاصل شد، یک پردازشگر صدای خارجی به ایمپلنت متصل می‌شود. این پردازشگر مسئول دریافت صدا از محیط اطراف و تبدیل آن به ارتعاشات است که از طریق استخوان به گوش داخلی منتقل می‌شوند.
طراحی قابل جداسازی پردازشگر صدای خارجی
یکی از ویژگی‌های برجسته سمعک های BAHA این است که پردازشگر صدای خارجی به راحتی از ایمپلنت جدا می‌شود. این ویژگی به فرد این امکان را می‌دهد که هنگام خوابیدن، دوش گرفتن یا در موقعیت‌هایی که نیاز به برداشتن دستگاه دارند، پردازشگر را جدا کنند.
این تکنولوژی‌ها باعث می‌شوند که سمعک‌های BAHA مناسب ترین انتخاب برای افرادی باشند که مشکلات شنوایی شدیدتری دارند و به روش‌های پیچیده‌تری برای درمان نیاز دارند.
سمعک استخوانی برای چه افرادی مناسب است؟
سمعک استخوانی معمولا برای افرادی مناسب است که یکی از انواع مختلف کم شنوایی را تجربه می کنند. این نوع سمعک ها به‌ویژه برای افرادی که دچار کاهش شنوایی هدایتی هستند مفید است؛ یعنی زمانی که انتقال صدا از گوش خارجی یا میانی به گوش داخلی مسدود می شود. همچنین این سمعک برای افرادی که کم شنوایی یک طرفه عمیق یا حسی عصبی دارند، که ناشی از آسیب به گوش داخلی یا حلزون گوش است، نیز گزینه ای مناسب محسوب می شود.
در نهایت، افرادی که دچار کم شنوایی مختلط هستند (ترکیبی از کاهش شنوایی هدایتی و حسی عصبی) نیز می توانند از این نوع سمعک بهره ببرند. در واقع سمعک های استخوانی به دلیل توانایی انتقال صدا از طریق استخوان ها، برای کسانی که نمی توانند از سمعک های معمولی استفاده کنند، راه‌حل مناسبی به شمار می آیند.
آیا برای استفاده از سمعک استخوانی نیاز به جراحی وجود دارد؟
برای استفاده از سمعک های استخوانی، بستگی به نوع دستگاه و وضعیت شنوایی فرد، ممکن است به جراحی نیاز شود. دستگاه هایی که برای استفاده به جراحی نیاز ندارند، روی هدبند قرار می گیرند یا مستقیما به پوست می چسبند. ولی دستگاه هایی که به جراحی نیاز دارند، انواع مختلفی دارند.
چه مدت بعد از جراحی سمعک استخوانی می توان صداها را شنید؟
بهبودی اولیه بعد از جراحی سمعک استخوانی، معمولا بین سه تا هفت روز طول می کشد. در این مدت، ممکن است کمی درد و قرمزی در اطراف محل ایمپلنت احساس کنید. اما شما بلافاصله نمی توانید از سمعک BAHA خود استفاده کنید، زیرا باید منتظر بمانید تا استخوان به ایمپلنت تیتانیومی جوش بخورد. پس از این فرآیند، متخصص شنوایی شما پردازنده صدای خارجی را به ایمپلنت متصل کرده و تنظیمات لازم برای بازیابی شنوایی شما را انجام می دهد. سپس نحوه نصب و جدا کردن پردازنده را به شما آموزش می دهد.
انواع سمعک استخوانی
سمعک های استخوانی به دو نوع اصلی تقسیم بندی می شوند:
سمعک های قابل کاشت (متصل به استخوان یا BAHA)
این نوع رایج ترین نوع سمعک استخوانی است. برای استفاده از این سمعک، جراح یک ایمپلنت تیتانیومی کوچک را در استخوان پشت گوش قرار می دهد. شما می توانید پس از بهبودی ایمپلنت، پردازنده صدای خارجی را به آن وصل کنید تا شنوایی بازیابی شود. پردازنده صدای خارجی می تواند هنگام خواب یا دوش گرفتن برداشته شود.
سمعک های غیرقابل کاشت (BCHA)
این نوع معمولا برای کودکان زیر پنج سال یا افرادی که نمی خواهند جراحی کنند، توصیه می شود. برخی از این سمعک ها با چسب به پوست متصل می شوند و برخی دیگر به یک هدبند وصل می شوند که می توان در صورت نیاز آن را پوشید.
چه برند هایی سمعک استخوانی تولید می کنند؟
برخی از برندهایی که سمعک استخوانی تولید می کنند عبارتند از:
- کوشلر (Cochlear)
- اتیکن مدیکال (Oticon Medical)
- مدترونیک (Medtronic)
- مد-ال (MED-EL)
- بی‌اچ‌ام-تک پروداکشنزگزلشافت (BHM-Tech Produktionsgesellschaft)
- آوریکا سمعک ها (Aurica Hearing Aids)
- جی ان هییرینگ (GN Hearing)
- دبلیو‌اس آدیولوژی (WS Audiology)
- هیرنو (HearNU)
آیا کودکان هم می توانند از سمعک استخوانی استفاده کنند؟
کودکان نیز می توانند از سمعک استخوانی استفاده کنند، به‌ویژه کودکانی که قادر به استفاده از سمعک های سنتی نیستند و شرایط خاصی دارند. این شرایط شامل موارد زیر می شود:
- کم شنوایی رسانا (مشکلات در گوش خارجی یا میانی)
- کم شنوایی مختلط (که هم گوش خارجی و میانی و هم گوش داخلی را تحت تاثیر قرار می دهد)
- ناشنوایی یک طرفه (کم شنوایی در یک گوش و شنوایی طبیعی یا نزدیک به طبیعی در گوش دیگر)
برخی از کودکان با مشکلاتی مانند آترزی گوش (عدم وجود مجرای گوش) یا ناهنجاری های استخوانی در گوش میانی به دنیا می آیند که منجر به کم شنوایی می شود. همچنین، کودکانی که به دلیل عفونت های مزمن یا بیماری های گوش میانی دچار کم شنوایی می شوند، ممکن است نیاز به سمعک استخوانی داشته باشند.
قبل از تصمیم‌گیری برای استفاده از سمعک استخوانی، کودک باید توسط تیمی از متخصصان که با سیستم های شنوایی هدایت استخوانی آشنا هستند ارزیابی شود. این ارزیابی شامل بررسی توانایی کودک در شنیدن صداهای ملایم از طریق سمعک های مخصوص است و همچنین نیاز به آزمایش های شنوایی مانند تست ABR (آزمایش پاسخ شنوایی ساقه مغز) دارد.
اگر کودک شما کاندیدای استفاده از سمعک استخوانی باشد، معمولا یک دوره آزمایشی با استفاده از دستگاه قرضی در یک هدبند نرم انجام می شود تا اطمینان حاصل شود که دستگاه مناسب است و کودک قادر به تحمل آن است. پس از تایید این مراحل، می توان جهت تهیه سمعک استخوانی برای کودک اقدام کرد.
تفاوت سمعک های استخوانی بدون جراحی با سمعک های BAHA
تفاوت اصلی بین سمعک های استخوانی بدون جراحی (BCHA) و سمعک های BAHA در نحوه نصب و استفاده از آن ها است:
سمعک های BAHA (Bone Anchored Hearing Aids): این سمعک ها به طور جراحی در استخوان جمجمه کاشته می شوند. این دستگاه ها شامل یک ایمپلنت تیتانیومی هستند که در استخوان پشت گوش قرار می گیرد و پس از بهبودی، پردازشگر صدا به آن متصل می شود تا صدا را از طریق استخوان منتقل کند.
سمعک های BCHA (Bone Conduction Hearing Aids): برخلاف BAHA، سمعک های BCHA نیازی به جراحی ندارند. این دستگاه ها معمولا روی هدبند قرار می گیرند یا با چسب به پوست متصل می شوند و از طریق لرزش های استخوانی صدا را به گوش داخلی منتقل می کنند. این گزینه بیشتر برای کسانی که نمی خواهند جراحی انجام دهند یا برای کودکان زیر پنج سال مناسب است.
آیا سمعک های استخوانی می توانند برای مدیریت وزوز گوش استفاده شوند؟
بله، سمعک های استخوانی می توانند برای مدیریت وزوز گوش مفید باشند. تحقیقات نشان داده اند که صدایی که از طریق هدایت استخوانی منتقل می شود، همان پتانسیل را برای پوشاندن وزوز گوش دارد که صدایی که از طریق هدایت هوا در بیماران مبتلا به کم شنوایی رسانا یا مختلط منتقل می شود. بنابراین، به نظر می رسد که یک مولد صدا متصل به دستگاه های BAHA (سمعک استخوانی) می تواند به عنوان یک روش درمانی برای بیماران مبتلا به وزوز گوش موثر باشد.
آیا سمعک های استخوانی ضد آب هستند؟
بله، برخی از مدل های سمعک های استخوانی ضد آب هستند و برای شناگران و افرادی که به طور منظم در معرض آب قرار می گیرند، مناسب اند. این مدل ها معمولا طراحی خاصی دارند تا از ورود آب به دستگاه جلوگیری کرده و کارایی آن را در شرایط مرطوب حفظ کنند. با این حال، برای اطمینان از مقاومت در برابر آب، بهتر است مشخصات هر مدل را بررسی کنید، زیرا تمام سمعک های استخوانی ضد آب نیستند.
آیا سمعک های استخوانی وایرلس یا بلوتوثی است؟
بله، بسیاری از سمعک های استخوانی مدرن از فناوری بلوتوث پشتیبانی می کنند و امکان اتصال بی سیم به گوشی های هوشمند، تبلت ها و سایر دستگاه های صوتی را فراهم می کنند. این ویژگی به کاربران این امکان را می دهد که صدا را به طور مستقیم و بدون نیاز به استفاده از سیم یا اتصال فیزیکی، از دستگاه های مختلف به سمعک خود منتقل کنند،.
آیا سمعک های استخوانی قابلیت اتصال به تلفن همراه را دارند؟
بله، سمعک های استخوانی مانند ADHEAR قابلیت اتصال به تلفن همراه و دستگاه های دیگر را دارند. این سمعک ها می توانند به لوازم جانبی مختلف، از جمله دستگاه های پخش جریانی بلوتوث یا گیرنده های تله کویل، متصل شوند. این ویژگی امکان صحبت کردن با تلفن، گوش دادن به موسیقی یا تماشای فیلم در سینما را برای کاربران آسان تر می کند.