همه چیز درباره عفونت گوش میانی کودکان (اوتیت مدیای کودکان)

عفونت گوش میانی یا اوتیت مدیا چیست؟

اوتیت مدیا به التهاب گوش میانی گفته می شود (نام علمی عفونت گوش میانی، اوتیت مدیا (OM) می باشد). این عارضه معمولاً توسط باکتری ایجاد می شود و هنگامی رخ می دهد که پشت پرده گوش مایع عفونی تجمع پیدا کند.

هر کسی می تواند به عفونت گوش مبتلا شود، اما کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض آن هستند. از هر شش کودک پنج نفر، در سه سال اول تولد خود حداقل یک مرتبه عفونت گوش را تجربه میکنند. در حقیقت عفونت گوش میانی در کودکان شایع ترین دلیلی است که والدین فرزندشان را به پزشک می برند. 

همچنین پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات تخصصی راجع به عفونت گوش+ انواع آن، علل و درمان عفونت گوش مقاله عفونت گوش را مطالعه کنید.

آدرس: میدان ونک، ابتدای حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، ساختمان پزشکان 38، طبقه اول واحد 104 مرکز شنوایی حس دوم

نوبت دهی حضوری و آنلاین:

02188871085       02188871589

09354353539      09129358402

نظر یا سوال داری؟ اینجا کلیک کن و برو پایین همین صفحه سوالتو بپرس

انواع عفونت گوش میانی و علائم آنها

سه نوع اصلی عفونت گوش میانی وجود دارد که هر کدام از آنها علائم مختلفی دارند. برای کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می کنیم مقاله عفونت گوش میانی را مطالعه کنید.

اوتیت مدیای حاد (AOM)

اوتیت مدیای حاد شایع ترین عفونت گوش میانی است. قسمت هایی از گوش میانی آلوده و متورم شده و مایع در پشت پرده گوش تجمع پیدا میکند. این مساله باعث درد گوش می شود که از نظر علمی به آن earache گفته می شود.  در کودکان نیز ممکن است تب وجود داشته باشد.

اوتیت مدیا همراه با ترشح (OME)

بعضی مواقع بعد از طولانی شدن عفونت گوش میانی رخ می دهد و مایعات در پشت پرده گوش به دام می افتد که منجر به ترشح می شود. كودك مبتلا به OME ممكن است علامتی نداشته باشد، اما پزشك می تواند مایعات پشت پرده گوش و ترشح آن به داخل مجرای گوش را با اتوسکوپ (دستگاه معاینه گوش) ببیند.

اوتیت مزمن با افیوژن (COME)

این عارضه زمانی اتفاق می افتد که مایعات برای مدت طولانی در گوش میانی باقی بمانند یا دوباره بر گردند، حتی اگر هیچ عفونتی وجود نداشته باشد. COME مبارزه و تقابل با عفونت های جدید را برای کودکان سخت تر کرده و همچنین می تواند بر شنوایی آنها تأثیر بگذارد.

علائم عفونت گوش میانی در کودکان

بیشتر عفونت های گوش برای کودکان قبل از اینکه یاد بگیرند چگونه صحبت کنند، رخ میدهد. اگر فرزند شما به سنی نرسیده است که مهارت صحبت کردن داشته باشد و بتواند بگوید "گوش من درد می کند"، علايم و نشانه هایی وجود دارد که میتوان به وجود این مشکل در او پی برد.

• ضربه یا کشیدن گوش
• عصبانیت و گریه
• مشکل خواب
• تب (به ویژه در نوزادان و کودکان کوچکتر)
• ترشح مایعات از گوش
• مشکلات مربوط به تعادل
• داشتن مشکل در شنیدن یا پاسخ دادن به صداهای آرام

چه عواملی باعث بروز عفونت گوش میانی در کودکان می شود می شود؟

عفونت گوش میانی معمولاً توسط باکتری ها ایجاد شده و اغلب بعد از آنکه کودک دچار گلودرد، سرماخوردگی یا عفونت تنفسی فوقانی می شود، شروع می شود. اگر عفونت تنفسی فوقانی باکتریایی باشد، همین باکتری ها ممکن است در گوش میانی پخش شوند. اگر عفونت تنفسی فوقانی در اثر ویروس مانند سرماخوردگی ایجاد شود، ممکن است باکتری ها به محیط دوستدار میکروب کشیده شده و به عنوان یک عفونت ثانویه به گوش میانی منتقل شوند. به دلیل عفونت، مایع در پشت پرده گوش تجمع پیدا می کند.

اجزای گوش

گوش دارای سه قسمت اصلی است که گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی نامیده می شوند.

گوش خارجی

گوش خارجی، که به آن ( pinna ) نیز گفته می شود، شامل همه قسمت هایی است که از بیرون مشاهده می کنیم (حفره و دریچه منحنی مانند گوش که به سمت لاله گوش می رود). گوش خارجی کانال گوش را نیز شامل می شود که از دهانه گوش شروع می شود و تا پرده صماخ امتداد می یابد. پرده گوش غشایی است که گوش خارجی را از گوش میانی جدا می کند.

گوش میانی

قسمت میانی (جایی که اوتیت مدیا رخ می دهد) بین پرده و مجرای گوش قرار دارد. در گوش میانی سه استخوان ریز وجود دارد که malleus (چکشی )، incus (سندانی) و stapes (رکابی) نام دارند و ارتعاشات صوتی را از پرده صماخ به گوش داخلی منتقل می کنند. استخوان های گوش میانی توسط هوا احاطه شده اند.

گوش داخلی

گوش داخلی شامل هزارتو (لابیرنت) است که به ما کمک می کند تعادل خود را حفظ کنیم. حلزون گوش، بخشی از لابیرنت است که اندامی به شکل حلزون بوده و ارتعاشات صدا را از گوش میانی دریافت و به سیگنالهای الکتریکی تبدیل می کند. عصب شنوایی این سیگنال ها را از حلزون تا مغز حمل می کند.

اجزای دیگر موثر در اوتیت مدیا

سایر قسمت های نزدیک به گوش نیز می توانند در بروز اوتیت مدیا نقش داشته باشند. لوله استاش (شیپور استاش) مجرای کوچکی است که قسمت فوقانی گلو را به گوش میانی وصل می کند. وظیفه لوله استاش تأمین هوای تازه گوش میانی، تخلیه مایعات و ثابت نگه داشتن سطح فشار هوا بین بینی و فضای گوش می باشد.

آدنوئیدها یا لوزه لایه های کوچک بافتی هستند که در پشت فضای بینی، بالای گلو و در نزدیکی لوله ی استاش قرار دارند. آدنوئیدها بیشتر از سلولهای سیستم ایمنی ساخته شده اند. آنها با به دام انداختن باکتری هایی که از طریق دهان وارد بدن می شوند، با عفونت مبارزه می کنند.

چرا کودکان بیشتر از بزرگسالان استعداد ابتلا به عفونت گوش میانی را دارند؟

عوامل مختلفی وجود دارد که به سبب آن  احتمال ابتلا به عفونت گوش میانی در کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر می شود. لوله استاش کودکان نسبت به بزرگسالان کوچکتر بوده و سطح بیشتری داشته و به حالت افقی می باشد. این باعث می شود حتی در شرایط عادی، بیرون زدگی مایعات از گوش دشوار شود. اگر لوله استاش به دلیل لوزه سوم، سرماخوردگی یا بیماری تنفسی دیگر، متورم و یا مسدود شده باشد، ممکن است امکان تخلیه درست مایعات وجود نداشته باشد.

سیستم ایمنی کودک به اندازه بزرگسالان مؤثر عمل نمی کند. زیرا در حال پیشرفت بوده و به طور کامل رشد نکرده است. این مساله  کار کودکان را برای مقابله با عفونت ها دشوار می کند.

آدنوئیدها به عنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن، به باکتری هایی که از بینی و دهان عبور می کنند، پاسخ داده و با آن ها مقابله می کنند. بعضی اوقات باکتریها در آدنوئیدها گرفتار شده و باعث ایجاد عفونت مزمن می شوند که این عفونت می تواند به لوله استاش و گوش میانی منتقل شود.

آدرس: میدان ونک، ابتدای حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، ساختمان پزشکان 38، طبقه اول واحد 104 مرکز شنوایی حس دوم

نوبت دهی حضوری و آنلاین:

02188871085       02188871589

09354353539      09129358402

نظر یا سوال داری؟ اینجا کلیک کن و برو پایین همین صفحه سوالتو بپرس

پزشک چگونه عفونت گوش میانی را تشخیص می دهد؟

اولین کاری که پزشک انجام خواهد داد این است که درباره سلامتی فرزندتان از شما سؤال کند. سوالاتی از قبیل اینکه آیا فرزند شما اخیراً دچار سرماخوردگی یا گلودرد شده است؟ در خواب مشکل دارد؟ گوش های خود را می کشد؟

ساده ترین روش تشخیص عفونت گوش میانی برای پزشک استفاده از یک ابزار روشنایی به نام otoscope (اتوسکوپ) برای دیدن پرده گوش است. پرده گوش قرمز و پر رنگ نشانگر عفونت است.

پزشک همچنین ممکن است از یک اتوسکوپ پنوماتیک، که هوا را درون کانال شنوایی میفرستد، استفاده کند تا مایعات پشت پرده گوش را بررسی کند. یک پرده گوش معمولی، راحت تر از پرده گوشی که پشت آن مایع تجمع پیدا کرده است حرکت می کند.

تمپانومتری که از اصوات و فشار هوا استفاده می کند، یک آزمایش تشخیصی است که ممکن است در صورت واضح و کامل نبودن تشخیص، از آن استفاده شود. تمپانومتر دارای یک پلاگین (پلاگ، توپی) کوچک و نرم است که دارای میکروفون و بلندگوی ریز بوده و فشار هوا را در گوش تغییر می دهد. این آزمون میزان انعطاف پذیری پرده گوش را در فشارهای مختلف اندازه گیری می کند.

عفونت حاد گوش میانی چگونه درمان می شود؟

بسیاری از پزشکان برای درمان عفونت گوش میانی آنتی بیوتیکی مانند آموکسی سیلین را تجویز می کنند که بیش از هفت تا 10 روز باید مصرف شود. پزشک همچنین ممکن است داروهای بدون نسخه ی ضد درد، مانند استامینوفن یا ایبوپروفن یا قطره ی گوش را برای کمک به کاهش یا قطع تب و درد توصیه کند. (از آنجا که آسپیرین یک عامل خطرناک برای سندرم ریه محسوب می شود، به کودکی که دچار تب یا سایر علائم مانند آنفولانزا می شود، نباید آسپرین داده شود، مگر با دستور پزشک.)

اگر پزشک قادر به تشخیص قطعی  OM(اتیت مدیا) نبوده و کودک شما درد شدید گوش یا تب نداشته باشد، ممکن است از شما خواسته شود تا یک یا دو روز صبر کرده تا ببیند در این مدت گوش درد از بین رفته است یا خیر.

آکادمی اطفال آمریکا دستورالعمل هایی را در سال 2013 صادر کرده که طبق آن پزشکان تشویق میشوند کودکانی که مبتلا به عفونت گوش بوده و تشخیص قطعی این مساله در آن ها امکان پذیر نیست (به خصوص کودکانی که بین 6 ماه تا 2 سال هستند) مشاهده و آن ها از نزدیک دنبال کرده و پیگیری نمایند.

در صورت عدم بهبودی در طی 48 تا 72 ساعت از شروع علائم، این دستورالعملها به پزشكان توصیه می كنند كه آنتی بیوتیك درمانی را شروع كنند. بعضی اوقات درد گوش ناشی از عفونت نیست و همچنین بعضی از عفونت های گوش ممکن است بدون آنتی بیوتیک بهتر شوند. استفاده از آنتی بیوتیک ها با احتیاط و با دلیل خوب و منطقی، از ایجاد و انتشار باکتری هایی که در برابر آنتی بیوتیک ها مقاوم هستند جلوگیری میکند.

اگر برای کودک شما آنتی بیوتیک تجویز شده باشد، مهم است که کودک آن را دقیقاً مطابق با دستور العمل های تجویزی ارائه شده توسط پزشک و در مدت زمان مقرر مصرف کند و طول درمان را به طور کامل طی کند.

اگرچه ممکن است در چند روز ابتدایی کودک شما بهتر به نظر برسد، اما عفونت هنوز کاملاً از گوش پاک نشده است. قطع زود هنگام دارو می تواند باعث بازگشت عفونت شود. مراجعه دوباره به پزشک برای بررسی های مجدد نیز مساله مهمی است که باید به آن توجه شود .

چه مدت طول خواهد کشید تا عفونت گوش میانی فرزند من بهتر شود؟

معمولا کودک باید بعد از چند روز مراجعه به پزشک، احساس بهتری داشته باشد. اگر چند روز گذشته است و هنوز هم کودکتان مریض به نظر می رسد، با پزشک خود تماس بگیرید.

کودک ممکن است به یک آنتی بیوتیک متفاوت احتیاج داشته باشد. پس از پاک شدن عفونت، مایعات ممکن است هنوز در گوش میانی باقی بمانند اما معمولاً طی سه تا شش هفته از بین می روند.

اگر عفونت گوش میانی کودکان باقی بماند چه اتفاقی خواهد افتاد؟

برای جلوگیری از بازگشت عفونت گوش میانی می توان برخی از عواملی که ممکن است کودک شما را در معرض خطر قرار دهد محدود کرد؛ این عوامل در برخی موارد می تواند کمک کننده باشد، مانند عدم قرار گرفتن در اطراف افرادی که سیگار می کشند.

علی رغم این اقدامات احتیاطی، ممکن است دربرخی از کودکان همچنان عفونت گوش میانی، گاهی اوقات حتی به اندازه پنج یا شش مرتبه در سال ایجاد شود.

ممکن است پزشک متخصص  بخواهد چند ماهی صبر کرده تا ببیند آیا اوضاع به خودی خود بهتر می شود یا خیر. اما اگر عفونت ها بازگشته و آنتی بیوتیک ها کمکی نکنند، بسیاری از پزشکان عمل جراحی را توصیه می کنند که طی آن یک لوله تهویه کوچک (ventilation tube ) در پرده گوش جایگذاری می شود.

این نوع مداخله جریان هوا را بهبود داده و از برگشت مایعات به گوش میانی جلوگیری می کند. متداول ترین لوله ها شش تا نه ماه در محل خود باقی می مانند و تا زمان خارج شدن نیاز به پیگیری های دوره ای دارند.

با این حال اگر قراردادن لوله ها هنوز از عفونت ها جلوگیری نمی کند، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که آدنوئیدها را از بین برده تا از شیوع عفونت به لوله های استاش جلوگیری شود.

آیا می توان از عفونت گوش میانی جلوگیری کرد؟

در حال حاضر، بهترین راه برای پیشگیری از عفونت گوش، کاهش عوامل خطر مرتبط با آنها است. در اینجا مواردی وجود دارد که در صورت رعایت آن ها خطر ابتلای فرزندتان به عفونت گوش کاهش می یابد.

• فرزند خود را در برابر آنفولانزا واکسینه کنید.
• اطمینان حاصل کنید که کودک شما هر سال در برابر آنفولانزا واکسینه می شود.
• توصیه می شود کودک خود را با واکسن کونژوگه پنوموکوکی 13 والیتی (PCV13) واکسینه کنید. PCV13 نسبت به واکسن قبلی یعنی PCV7 در برابر انواع باکتریهای ایجاد کننده عفونت قدرت محافظت بیشتری دارد. اگر فرزند شما قبلاً واکسیناسیون PCV7 را آغاز کرده است، در مورد نحوه انتقال بهPCV13  و استفاده از آن با پزشک خود مشورت کنید.
• مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) توصیه می کند کودکان زیر 2 سال از ابتدای 2 ماهگی واکسینه شوند. مطالعات نشان داده است كه كودكان واكسینه شده نسبت به کودکانی كه واكسینه نشده اند، عفونت گوش بسیار كمتری دارند. این واکسن برای کودکان در مهد کودک به شدت توصیه می شود.
• مرتباً دستها را بشویید. شستن دست ها از گسترش میکروب ها جلوگیری می کند و می تواند به کودک شما در جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی یا آنفولانزا کمک کند.
• از قرار دادن کودک در معرض دود سیگار خودداری کنید. مطالعات نشان داده است که نوزادانی که در نزدیکی افراد سیگاری هستند، عفونت گوش بیشتری دارند.
• اجازه ندهید که کودکان بیمار و سالم وقت خود را با هم سپری کنند. تا آنجا که ممکن است، فرزند خود را از کودکانی که دارای عوامل خطر این بیماری هستند دور نگه دارید.

چه تحقیقاتی در مورد عفونت گوش میانی انجام می شود؟

محققانی که توسط موسسه ملی ناشنوایی و سایر اختلالات ارتباطی (NIDCD)  حمایت می شوند، در حال کشف بسیاری از راه ها برای بهبود، پیشگیری، تشخیص و درمان عفونت گوش میانی هستند.

برای مثال یافتن راه‌های بهتر برای پیش بینی اینکه کدام یک از کودکان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت گوش هستند می‌تواند منجر به یافتن  روش های  پیشگیری موفقیت آمیزی شود .

مساله دیگری که نیازمند بررسی بیشتر است این است که چرا بعضی از بچه‌ها بیشتر از بقیه به عفونت‌های گوش مبتلا میشوند.

پزشکان همچنین کسب اطلاعات بیشتر در مورد آنچه در گوش کودکانی که عفونت های مکرر گوش را دارند اتفاق می افتد، را شروع کرده اند. آنها کلنی و مجموعه باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک، به نام بیوفیلم را شناسایی کرده اند که در گوش میانی اکثر کودکان مبتلا به عفونت مزمن وجود دارد. درک چگونگی حمله و کشتن این بیوفیلم ها یکی از راه های موفقیت آمیز در درمان عفونت های مزمن گوش و جلوگیری از جراحی است.

درک تأثیر عفونت های گوش بر گفتار و رشد زبان کودکان یکی دیگر از زمینه های مهم مطالعه است. ایجاد روش های دقیق تر برای تشخیص عفونت گوش میانی به پزشکان کمک می کند تا درمان های هدفمند تری را تجویز کنند. محققان همچنین داروهایی را ارزیابی می كنند كه در حال حاضر برای درمان عفونت گوش مورد استفاده قرار می گیرند و روش های جدید، مؤثرتر و آسان تری برای استفاده از داروها ایجاد می كنند.

محققان با پشتیبانی NIDCD به بررسی واکسن ها علیه برخی از شایع ترین باکتری ها و ویروس های ایجاد کننده عفونت گوش میانی مانند Haemophilus آنفلوآنزا ( NTHi)، و Moraxella catarrhalis می پردازند. یک تیم در حال انجام مطالعات در مورد یک روش برای واکسن احتمالی بدون سوزن هستند.