پیرگوشی یا کم شنوایی مرتبط با سن چیست؟
پیرگوشی یا کم شنوایی مربوط به سن ( presbycusis ) نوعی آسیب شنوایی است که غالبا با افزایش سن رخ می دهد. این بیماری یکی از شایع ترین مشکلات در افراد مسن و سالخورده است.
تقریباً از هر سه نفر در جهان که بین 65 تا 74 سال دارند، یک نفر دچار کم شنوایی می باشد و تقریبا نیمی از افراد مسن تر از 75 سال نیز در شنوایی مشکل دارند. داشتن مشکل در شنوایی می تواند درک و پیروی از توصیه های پزشک را دشوار ساخته، فرد را در پاسخ به هشدارها در زمینه های مختلف زندگی دچار ضعف کرده و همچنین شنیدن اصوات مختلف مانند صدای زنگ تلفن را برای فرد سخت و مشکل سازد. کم شنوایی همچنین می تواند لذت صحبت با خانواده و دوستان را تحت تاثیر قرار داده و منجر به احساس انزوا شود.
پیرگوشی اغلب در هر دو گوش اتفاق می افتد و به یک اندازه بر آنها تأثیر می گذارد. از آنجا که این نوع افت شنوایی تدریجی است، اگر شما دچار کاهش شنوایی مرتبط با سن هستید، ممکن است به موقع متوجه نشوید که برخی از توانایی های شنوایی خود را از دست داده اید. دلایل زیادی برای پیرگوشی وجود دارد. این مساله به طور معمول از تغییرات در گوش داخلی ناشی می شود، همچنین می تواند ناشی از تغییراتی در گوش میانی یا تغییرات پیچیده در مسیرهای عصبی از گوش به مغز باشد. برخی از شرایط پزشکی و داروها نیز ممکن است نقشی داشته باشند.
آدرس: میدان ونک، ابتدای حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، ساختمان پزشکان 38، طبقه اول واحد 104 مرکز شنوایی حس دوم
نوبت دهی حضوری و آنلاین:
02188871085 02188871589
09354353539 09129358402
نظر یا سوال داری؟ اینجا کلیک کن و برو پایین همین صفحه سوالتو بپرس
ما چگونه می شنویم؟
شنیدن در اثر زنجیره ای از واکنش ها رخ می دهد که در نتیجه ی آن امواج صوتی موجود در هوا به سیگنالهای الکتریکی تبدیل می شوند. عصب شنوایی این سیگنال ها را از طریق یک سری مسیر های پیچیده به مغز منتقل می کند.
امواج صوتی وارد گوش خارجی شده و از یک گذرگاه باریک به نام کانال گوش عبور می کنند که به پرده گوش منتهی میشود. پرده گوش در نتیجه ی امواج صوتی ورودی، ارتعاش پیدا کرده و این ارتعاشات را در نهایت به سه استخوان ریز موجود درگوش میانی می فرستد. این استخوان ها به نام malleus ( چکشی)، incus (سندانی) و stapes(رکابی) خوانده می شوند.
استخوان های موجود در گوش میانی، ارتعاشات صدا را از پرده به گوش داخلی که مانند حلزون شکل گرفته و پر از مایع است منتقل می کنند و باعث لرزش و حرکت مایع درون آن می شوند. یک دیواره الاستیک از ابتدا تا انتهای حلزون شکل گرفته است و آن را به قسمت های بالایی و پایین تقسیم می کند. این دیواره غشای بازیلار (پایه) نامیده می شود زیرا به عنوان پایه عمل کرده که ساختارهای شنیداری کلیدی و اساسی روی آن قرار دارند.
هنگامی که ارتعاشات باعث می شوند مایع درون حلزون به حرکت در آید و مرتعش شود، یک موج مسافر در امتداد غشای پایه شکل می گیرد. و به این ترتیب سلول های حسی که روی غشای پایه قرار دارند، موج زده و بالا ـ پایین می شوند. با حرکت سلول های مويی به بالا و پایین، سلول های میکروسکوپی مو مانند (معروف به استریوسیلیا) که در بالای سلول های حسی قرار دارند، در مقابل ساختار پوشاننده قرار گرفته و خم می شوند. خم شدن باعث می شود کانال های منافذ مانند، که در راس استریوسلیا هستند، باز شوند. هنگامی که این اتفاق می افتد، مواد شیمیایی به داخل سلول می روند و سیگنال الکتریکی ایجاد می شود.
عصب شنوایی این سیگنال الکتریکی را به مغز منتقل می کند، و مغز آن را به صدایی تبدیل می کند که ما آن را می شناسیم و درک می کنیم.
چرا با افزایش سن دچار کم شنوایی می شویم؟
بسیاری از عوامل با افزایش سن می توانند در کم شنوایی نقش داشته باشند. پیرگوشی به نسبت کاهش شنوایی که می تواند به دلایل دیگری مانند قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سر و صدا ایجاد شود، شایع تر است.
کم شنوایی ناشی از سر و صدا در اثر قرار گرفتن در معرض صداهای خیلی بلند برای مدت طولانی رخ می دهد. این نوع قرار گرفتن در برابر سر و صدا می تواند به سلول های مویی آسیب برساند. هنگامی که این سلول ها آسیب ببینند، دچار اختلال عملکرد شده و توانایی شنیدن کاهش می یابد.
بیماری های خاص از جمله فشار خون بالا یا دیابت که در افراد مسن شایع تر است، می تواند به بروز کاهش شنوایی کمک کند. داروهایی که برای سلولهای حسی در گوش شما سمی و مضر هستند (به عنوان مثال برخی از داروهای شیمی درمانی) می توانند باعث افت شنوایی شوند. به ندرت، کم شنوایی مربوط به سن می تواند ناشی از ناهنجاری های گوش خارجی یا میانی باشد. چنین ناهنجاری هایی می تواند شامل کاهش عملکرد پرده گوش یا کاهش عملکرد سه استخوان ریز گوش میانی باشد که امواج صوتی را از پرده ی گوش به گوش داخلی منتقل میکنند.
بیشتر افراد مسنی که دچار آسیب شنوایی هستند، ترکیبی از کاهش شنوایی مرتبط با سن و ناشی از سر و صدا را دارند.
آیا می توان از کاهش شنوایی مرتبط با سن جلوگیری کرد؟
در حال حاضر، دانشمندان نمی دانند چگونه می توانند از پیرگوشی جلوگیری کنند. با این وجود، می توانید با محافظت از گوش در برابر صداهای خیلی بلند و یا طولانی، خود را از کاهش شنوایی ناشی از سر و صدا محافظت کنید.
ضروری است که از منابع احتمالی اصوات آسیب زا، مانند موسیقی با شدت بالا، تیراندازی، ماشین های چمن زنی و... آگاه باشید. دوری از صداهای بلند، کاهش مدت زمانی که در معرض سر و صدای زیاد قرار می گیرید و استفاده از محافظ های گوش (ear plug) و یا صدا خفه کن ها (ear muffs) کارهای آسانی است که می توانید برای محافظت از شنوایی خود انجام دهید و احتمال آسیب به سیستم شنوایی را کاهش دهید.
چگونه به احتمال وجود پیرگوشی پی ببریم؟
سؤالات زیر را از خود بپرسید. اگر به سه یا بیشتر از این سؤالات "بله" پاسخ دهید، احتمال کم شنوایی شما وجود دارد و ممکن است لازم باشد که شنوایی شما بررسی شود.
وقتی با افراد جدید ملاقات می کنید از اینکه در شنیدن صدای آنها مشکل دارید احساس شرمساری می کنید؟
بله خیر
هنگام صحبت با اعضای خانواده به دلیل دشوار بودن شنیدن گفتار آنها، احساس ناامیدی می کنید؟
بله خیر
آیا در شنیدن یا درک صدای همکاران یا مشتریان مشکل دارید؟
بله خیر
از نظر شنوایی احساس محدودیت می کنید؟
بله خیر
آیا هنگام مراجعه به دوستان، خویشاوندان یا همسایگان با شنیدن صدای آن ها مشکل دارید و شنیدن صحبت ها برایتان دشوار است؟
بله خیر
در شنیدن اصوات و گفتگو ها، هنگام دیدن فیلم یا تئاتر با مشکل رو به رو می شوید؟
بله خیر
آیا مساله و مشکل شنوایی باعث می شود شما با اعضای خانواده خود مشاجره کنید؟
بله خیر
آیا با شنیدن تلویزیون یا رادیو در شدت صدای مطلوب سایرین، مشکل دارید؟
بله خیر
آیا احساس می کنید مشکل در شنوایی زندگی شخصی یا اجتماعی شما را محدود کرده است؟
بله خیر
آیا شنیدن صدای خانواده یا دوستان هنگاهی که در رستوران هستید برایتان دشوار است؟
در صورت وجود کم شنوایی انجام چه اقداماتی لازم است؟
مشکلات شنوایی می تواند جدی باشد. اگر فکر می کنید مشکل شنوایی دارید و دچار پیرگوشی شده اید، مهم ترین کاری که می توانید انجام دهید این است که از ادیولوژیست که متخصص شنوایی و سمعک است یا متخصص گوش، حلق و بینی مشاوره بگیرید. هر یک از آن ها نوع آموزش و تخصص متفاوتی دارند و می توانند بخش مهمی از مراقبت های بهداشتی شنوایی شما باشد.
متخصص گوش و حلق وبینی، متخصص در تشخیص و درمان بیماری های گوش، بینی، گلو و گردن است که سعی می کند علت کم شنوایی شما را یافته و گزینه های درمانی را ارائه می دهد. او همچنین ممکن است شما را به یک متخصص شنوایی (شنوایی شناس) ارجاع دهد.
متخصص شنوایی (ادیولوژیست) مهارت های تخصصی را در زمینه شناسایی و اندازه گیری نوع و میزان کم شنوایی کسب کرده است. متخصص سمعک فردی است که مجاز به انجام تست های پایه و تکمیلی شنوایی، ارائه مشاوره و تجویز سمعک متناسب با نیاز فرد می باشد.
چه روش های درمانی و دستگاه هایی می تواند به افراد دچار پیرگوشی کمک کند؟
نوع درمان شما به شدت کاهش شنوایی بستگی دارد، بنابراین برخی از درمان ها برای شما بهتر از سایرین خواهد بود. تعدادی دستگاه و کمک ابزار به شما کمک می کند که با وجود افت شنوایی بهتر بشنوید. در اینجا متداول ترین آنها ذکر شده است.
سمعک ها از جمله تقویت کننده های الکترونیکی هستند که در گوش یا پشت گوش قرار گرفته و دریافت و شنیدن اصوات را آسان تر می کند. برای پیدا کردن سمعک مناسب، شاید لازم باشد بیش از یک مورد را امتحان کنید. تا زمانی که نحوه قرار دادن سمعک، تنظیم میزان صدا و طریقه تعویض باتری سمعک را به طور کامل فرا نگرفته اید، با متخصص شنوایی خود کار کنید.
وسایل کمکی شنوایی دیگر شامل دستگاههای تقویت کننده صدای تلفن همراه، برنامههای هوشمند تلفن یا تبلت و سیستمهای مدار بسته (سیستمهای حلقه شنوایی) در مساجد، تئاترها و سالنهای کنفرانس نصب شده است.
لب خوانی یا گفتار خوانی گزینه دیگری است که به افراد دارای مشکلات شنوایی کمک می کند تا مکالمات را بهتر دنبال کنند. افرادی که از این روش استفاده می کنند، به حرکات دهان و بدن گوینده، توجه زیادی می کنند. مربیان ویژه می توانند به شما در یادگیری این مهارت کمک شایانی کنند.
سمعک مناسب برای افراد دچار پیرگوشی
برای انتخاب بهترین سمعک برای سالمندان باید به نکات خاصی توجه کرد. البته بیشتر این موارد توسط شنوایی شناس و در حین تجویز سمعک مد نظر قرار می گیرد. اکثر سالمندان دچار محدودیت های حرکتی و لرزش دست هستند. به همین دلیل ممکن است استفاده از سمعک داخل گوشی و ریز برای آن ها مشکل باشد. بهتر است سمعک مناسب پیرگوشی از سایز متوسط و پشت گوشی باشد تا قرار دادن و استفاده از آن راحت تر باشد. همچنین بهتر است باتری انتخابی این گروه بزرگتر باشد تا فرآیند تعویض باطری سمعک راحت تر انجام شود. همچنین بهتر است مقداری سمعک قوی تر و با تقویت بیشتر انتخاب شود تا بعد ها در صورت نیاز امکان افزایش قدرت صدای سمعک وجود داشته باشد. برای اطلاعات کامل درباره سمعک های مناسب سالمندان می توانید به مقاله مربوطه مراجعه کنید.
نکاتی برای ارتباط بهتر با افراد سالمند کم شنوا
خواندن این قسمت برای افرادی که یکی از عزیزانشان با کم شنوایی درگیر است، بسیار توصیه می شود. استفاده از سمعک به تنهایی می تواند تاثیر شگرفی بر توانایی ارتباطی فرد سالمند بگذارد اما کافی نیست. با رعایت موارد زیر می توانید اعتماد به نفس و رضایت عزیز خود را افزایش داده و ارتباط بسیار موثر و اسان با او داشته باشد.
شنیدن خوب نیازمند دو فاکتور مهم قدرت شنوایی مناسب در گیرنده و گفتار رسا و واضح از طرف گوینده است. اگر یکی از آشنایان شما دچار کم شنوایی شده است، احتمالاً درک نخواهید کرد که آن ها چه احساسی دارند. اما می توانید کارهایی برای کمک به سازگاری بیشتر آن ها با شرایط جدید انجام دهید. با این 5 راهکار می توانید کار خود را شروع کنید.
کم شنوایی آنها را تصدیق کنید
کم شنوایی چیزهای زیادی را تغییر می دهد، هم برای شخصی که دچار کم شنوایی شده است و هم کسانی که در ارتباط با وی هستند. اگر با شرایط جدید وفق پیدا نکنید، دچار مشکلات جدی خواهید شد.
نحوه برقراری ارتباط را تغییر دهید
سمعک می تواند به کم شنوایی کمک کند. اگر عزیزان شما از سمعک استفاده می کنند، هنوز هم مواقعی وجود دارد که آنها نتوانند به خوبی بشنوند یا ارتباط برقرار کنند. شما می توانید سبک ارتباط خود را تغییر دهید تا اطمینان حاصل کنید که فرد سالمند آنچه را می گویید درک می کند.
- با شخص کم شنوا مستقیم حرف بزنید.
- حتما ابتدا توجه او را جلب کنید.
- سعی کنید در جایی که سر و صدای مزاحم وجود ندارد، صحبت کنید.
- از او بپرسید آیا چیزی وجود دارد که به برقراری ارتباط کمک کند. (به عنوان مثال شاید او دوست دارد به یک مکان ساکت تر بروید).
- اگر او هنوز در شنیدن کلامتان مشکل دارد، از نشانه های بصری استفاده کنید. برای مثال می توانید به آنچه در موردش صحبت می کنید اشاره کنید. سعی کنید صورت خود را با حرکات دست نپوشانید، این کار می تواند درک را برای او دشوار کند.
- با سرعت ملایم صحبت کنید. کلمات را بیش از حد تأکید نکنید و فریاد هم نزنید.
- مطمئن شوید که موضوع را تغییر می دهید یا خیر. شما حتی می توانید "موضوع جدید" مطرح کنید.
او را تشویق کنید تا به دنبال متخصصین شنوایی باشد
او باید با یک متخصص شنوایی مانند شنوایی شناس یا متخصص گوش، بینی و حلق همکاری کند. می توانید در ملاقات های پزشکی وی را همراهی کنید. یا می توانید آن دیدارها را برای او برنامه ریزی کنید. تجویز سمعک مخصوص سالمندان توسط ادیولوژیست و تنظیم های دوره ای آن امری ضروری است. همچنین متخصص کم شنوایی ممکن است وی را به دیدار با افراد کم شنوای دیگر راهنمایی کند. آنها می توانند راه حل هایی را برای مقابله با مشکلات رایج، اشتراک منابع و بحث در مورد فناوری مانند سمعک ارائه دهند که به آن ها کمک کرده است.
در مورد توانبخشی شنوایی بحث کنید
این خدمات به عنوان توانبخشی شنوایی نیز مطرح می شوند و به افراد دارای کم شنوایی کمک می کند که با مشکل کم شنواییشان سازگاری پیدا کنند و همچنین یاد بگیرند که چگونه از سمعک و سایر دستگاه های مفید استفاده کنند، مکالمات را مدیریت کنند و ارتباط خود را بهبود بخشند تا از کم شنوایی رنج نبرند.
صبور باشید
برای سازگاری با کم شنوایی زمان لازم است. اگر فرد دچار پیرگوشی نسبت به تغییرات مقاومت نشان داد، بدانید که این رفتار طبیعی است. اگر نگران نحوه رفتار او هستید بجای اینکه به دیگران بگویید، مستقیماً با او صحبت کنید. سعی کنید مثبت و آرام باشید. هرچه شما با صبر و حوصله رفتار کنید، سازگاری و پیشرفت برای عزیزانتان راحت تر خواهد بود.
همکاری با هم برای شنیدن بهتر ممکن است مدتی برای همه سخت باشد. برای شما زمان خواهد برد تا افرادی که صحبت میکنند را با دقت تماشا کنید و همچنین افراد عادت کنند که بلندتر و واضح تر صحبت کنند. صبور باشید و به همکاری مشترک ادامه دهید.
شنیدن بهتر ارزش تلاش دارد.