کم شنوایی کودکان و نوزادان و عوامل آن

کم شنوایی در کودکان و نوزادان 

کم شنوایی در کودکان و نوزادان باعث می شود که دریافت اطلاعات صوتی دچار نقص شده و سیستم شنوایی طبیعی دچار اختلال عملکرد می‌شود. این معضل سبب بروز مشکل در رشد کودک، پردازش های مغزی و برقراری روابط اجتماعی می شود. به همین دلیل تشخیص و مداخله زودهنگام در موارد کم شنوایی کودکان امری ضروری و حیاتی محسوب می شود، همچنین برای ادامه تحصیل و روابط اجتماعی موفق کودک در آینده باید مراقبت‌ها و اقدامات خاصی اعمال شود.

آدرس: میدان ونک، ابتدای حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، ساختمان پزشکان 38، طبقه اول واحد 104 مرکز شنوایی حس دوم

نوبت دهی حضوری و آنلاین:

02188871085       02188871589

09120245946      09129358402

نظر یا سوال داری؟ اینجا کلیک کن و برو پایین همین صفحه سوالتو بپرس

چه عواملی باعث کم شنوایی کودکان و نوزادان می شود؟

از عوامل مختلفی که باعث بروز کم شنوایی در کودکان و نوزادان می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

کم شنوایی مادرزادی در نوزادان

نوعی از کم شنوایی کودکان، مادرزادی نامیده می‌شود که از بدو تولد کودک با کم شنوایی درگیر است. کم شنوایی مادرزادی می‌تواند عامل وراثتی و یا عواملی که در حین زایمان  و بارداری رخ می دهد، داشته باشد. 

تاثیر عوامل ژنتیکی در افت شنوایی نوزادان و کودکان

از اصلی ترین عوامل بروز کم شنوایی در کودکان می‌توان به مشکلات ژنتیکی و وراثتی اشاره کرد. بیش از 50 درصد کودکان کم شنوا تحت تاثیر عوامل موروثی و ژنتیکی به این مشکل دچار می شوند.

مصرف داروهای سمی گوش و کم شنوایی کودکان و نوزادان

جنین در حال رشد حساسیت بسیار زیادی به دارو و مواد شیمیایی دارد. برخی از داروهای مصرف شده توسط مادر در دوران بارداری مانند آمینوگلیکوزیدها می‌تواند سبب بروز کم شنوایی و به خصوص مشکلات کم شنوایی عصبی در کودکان شود.

ناسازگاری RH بین مادر و نوزاد و بروز اختلال شنوایی کودکان و نوزادان

یکی از دلایلی که باعث بروز کم شنوایی حسی عصبی در کودکان و نوزادان می شود، ناسازگاری RH مادر و فرزند می باشد، بخصوص زمانی که RH خون مادر منفی و RH خون نوزاد مثبت باشد.

عفونت های هنگام بارداری و کم شنوایی نوزادان

ابتلای مادر به بیماری‌ها و عفونت‌های همانند سرخک، سرخجه، ویروس هرپس و سیتومگالو ویروس ها در هنگام بارداری یکی دیگر از دلایل بروز افت شنوایی های مادرزادی در کودکان است. به عنوان مثال بروز بیماری مانند سفلیس مادرزادی باعث بروز کم شنوایی های حسی عصبی عمیق در کودکان می‌شود.

عوامل حین تولد و کم شنوایی کودکان و نوزادان

عوامل حین تولد نیز به گونه ای باعث کم شنوایی کودکان و نوزادان می شوند. وجود عفونت هایی نظیر توکسوپلاسموز ، هرپس و سرخجه در هنگام تولد می تواند دلیلی برای ابتلا به افت شنوایی حسی عصبی در نوزادان باشد.

نمره آپگار پایین و کم شنوایی کودکان و نوزادان

پس از تولد برای بررسی سلامت کودک تستی به نام آپگار انجام می شود. پایین بودن نمره این ‌آزمون یکی دیگر از عواملی است که می تواند در افت شنوایی کودک موثر باشد. نمره پایین این آزمون بیانگر ضعف رشدی در آناتومی کودک و وزن کم کودک در حین تولد است.

زردی و کم شنوایی کودکان و نوزادان

از شایع ترین علل کم شنوایی نوزادان پس از تولد می توان به زردی و تعویض خون در نتیجه آن اشاره کرد. همچنین کودکان نارس بیشتر از سایرین در معرض خطر کم شنوایی قرار دارند.

سندروم های ژنتیکی و سوابق خانوادگی و افت شنوایی نوزادان و کودکان

در بعضی موارد عوامل ژنتیکی و خانوادگی باعث کم شنوایی نوزادان می شود. برای مثال احتمال بروز کاهش شنوایی کودکانی که یکی از اعضای خانواده آنها دچار افت شنوایی است، بیشتر می باشد. همچنین بعضی از سندروم های ژنتیکی مثل سندروم داون، آشر و سندروم واندربرگ باعث بروز کم شنوایی حسی عصبی در کودکان می شوند.

دیگر عوامل موثر در کم شنوایی نوزادان

عوامل دیگری وجود دارد که می‌تواند ریسک ابتلا به کم شنوایی در کودکان را افزایش دهد. از این بین می توان به مراقبت از نوزاد در بخش مراقبت های ویژه و یا فشارهای وارده در هنگام زایمان، آسیب رسیدن به بافت مغز و شکستن استخوان جمجمه اشاره کرد. از برخی موارد دیگر می‌توان به کمبود اکسیژن، ناهماهنگی های عصبی و بروز اختلال بین عصب ها که همگی بر سیستم شنوایی تاثیرگذارند، اشاره کرد.

عوامل کم شنوایی اکتسابی در نوزادان و کودکان

پس از تولد نیز برخی موارد می‌تواند سبب بروز اختلال در سیستم شنوایی نوزاد شود که به آنها عوامل اکتسابی گفته می شود . از جمله این موارد می توان به اختلالات زیر اشاره کرد.

تاثیر اوتيت مدیا (عفونت گوش میانی ) در کم شنوایی کودکان و نوزادان

از شایع ترین عفونت های پس از تولد برای نوزادان می توان به عفونت گوش میانی کودکان یا اوتیت مدیا اشاره کرد که از اصلی ترین عوامل بروز افت شنوایی موقتی و دائمی در کودکان است. عفونت گوش میانی سبب تجمع مایعات چرکی و عفونی پشت پرده گوش و کاهش شنوایی می شود. این نوع کاهش شنوایی در ابتدا توسط دارو قابل درمان است. نکته مهم رسیدگی به این مشکل و رفع عفونت در ابتدای بروز آن است، چرا که اگر این مشکل باعث آسیب رسیدن به پرده گوش شود می‌تواند آسیب های شنوایی دائمی به دنبال داشته باشد. از علائم اوتیت مدیا می‌توان به دردهای یک یا دوطرفه، وجود تب، سردرد و کاهش شنوایی اشاره کرد. به دلیل آناتومی خاص جمجمه کودکان، امکان بروز این عفونت در آنها بسیار زیاد است و برای رفع مشکل شنوایی باید اوتیت مدیا درمان شود. والدین با توجه به علائمی که در ادامه اشاره می‌شود می‌توانند اوتیت مدیا را در مراحل اولیه تشخیص داده و برای درمان این مشکل اقدام کنند. بروز کاهش شنوایی در کودک، دست بردن به سمت گوش، وجود تب و سردرد های گاه به گاه، دستکاری بیش از حد گوش و همچنین بی توجهی به دستورات از علائم عفونت گوش میانی در کودکان هستند.

عفونت های ناشی از بیماری های مختلف و تاثیر آن بر کم شنوایی نوزادان و کودکان

برخی از عفونت هایی که در سایر نقاط بدن رخ می‌دهد مانند آبله مرغان، اوریون، آنفولانزا و مننژیت می تواند سبب بروز کاهش شنوایی در کودکان شود. اوریون شایع ترین علت بروز کم شنوایی یک طرفه و مننژیت شایع ترین علت کاهش شنوایی حسی عصبی در کودکان محسوب می شود.

تاثیر پارگی پرده گوش در کم شنوایی کودکان و نوزادان

برخی از کم شنوایی ها در کودکان در اثر پارگی پرده گوش رخ می دهد. از عواملی که باعث پارگی پرده صماخ می شود می توان به وجود عفونت گوش میانی، ضربه به گوش و همچنین وارد کردن اجسام خارجی به مجرای گوش اشاره کرد.

تاثیر مصرف داروهای سمی براى گوش در کم شنوایی نوزادان

سیستم شنوایی کودک و همچنین سیستم عصبی وی به دلیل رشد مداوم حساسیت زیادی به داروها و مواد شیمیایی دارد. داروهایی مانند جنتامایسین که برای برطرف کردن عفونت ها استفاده می شود و همچنین مصرف دگزامتازون می تواند سبب بروز مشکلاتی در سیستم شنوایی کودک بشود.

تاثیر ضربه به سر در کم شنوایی کودکان و نوزادان

اگر به سر کودک ضربه ای وارد شود سبب آسیب رسیدن به جمجمه و شکستگی استخوان آن، خونریزی مغزی، آسیب به استخوان گیجگاهی و همچنین آسیب به ساختارهای حلزونی و داخلی گوش می شود. این مشکلات می‌تواند سبب بروز کم شنوایی دائمی در کودک شود.

تاثیر صدای بلند در ایجاد کم شنوایی کودکان و نوزادان

به دلیل حساسیت زیاد حلزون گوش کودک به صداها ضروری است که صداهای پیرامون وی کنترل شده و از رسیدن سر و صدای زیاد  با شدت های بالا به وی جلوگیری شود تا از بروز مشکلات در سنین بعدی جلوگیری شود.

واکنش نوزادان و کودکان نسبت به اصوات

برای والدین ضروری است که ویژگی های شنوایی نوزاد در دوره های مختلف رشد را بشناسد تا در صورت وجود مشکل برای رفع و بررسی آن اقدام کنند. در ادامه با ویژگی های طبیعی شنوایی نوزاد در دوره های مختلف رشد آشنا می شویم.

دوره نوزادی (تولد تا 4 ماهگی )

نوزاد در این سن با شنیدن صداها بیدار می شود، با شنیدن صداهای آشنا و صدای پدر و مادر آرام میگیرد. همچنین با شنیدن صداهای آشنا لبخند میزند.

سن 4 تا 7 ماهگی

نوزاد به دنبال منبع صدایی که می شنود، میگردد، با شنیدن صداها کنجکاو شده و چشمان خود را به سمت منبع صدا حرکت می دهد، اما نمی تواند منبع دقیق آن را پیدا کند.

سن 7 تا 9 ماهگی

نوزاد در سن 7 تا 9 ماهگی قدرت تشخیص و ردیابی منبع دقیق صدا با استفاده از حرکت و چرخاندن سر دارد و می تواند صداهای پایین گوش خود را شناسایی کند. نوزاد به صحبت های افراد توجه کرده و به آنها لبخند می زند. به صدای اسباب بازی ها واکنش نشان  داده و همچنین صداهای بی معنی و نا مفهومی از خود در می آورد.

سن 9 تا 13 ماهگی

نوزاد در این سن صدا را در همه جهات تشخیص داده و به اسم خود واکنش نشان میدهد. همچنین کلمه هایی مانند آره یا نه را درک کرده و سعی میکند برخی از صداها و واژه های ساده را تقلید کند. نوزاد می تواند در سن 9 تا 13 ماهگی به اسامی اسباب بازی های مورد علاقه خود اشاره کند.

سن 13 تا 16 ماهگی

نوزاد در سن 13 تا 16 ماهگی می تواند به غير از تمام توانایی هایی که در موارد قبل به آن اشاره شد، از صدای خود برای جلب توجه دیگران استفاده کند. نوزاد می تواند برخی صداها را تکرار و تقلید کند. همچنین در این سن میتواند صدا را در تمام جهات و حتی جهت های بالا و پایین به خوبی تشخیص دهد.

سن 16 تا 21 ماهگی

کودک در این سن علاوه بر تشخیص صداها در همه جهات به طور دقیق می تواند تعداد محدودی از کلمات حدود ده تا بیست کلمه را بیان کند. نوزاد در سن 16 تا 21 ماهگی به صحبت های شما توجه می کند و به آنها گوش می دهد. همچنین اسم اشیای اطراف را یاد گرفته و به آنها اشاره می کند و اسم آنها را می گوید. کودک در این سن توانایی این را دارد که کارهای ساده ای که از او خواسته شده را انجام دهد.

سن 21 تا 24 ماهگی

کودک در این سن می تواند برخی جملات را بیان کرده و کلمات در کنار هم قرار دهد.  به راحتی منبع صدا در همه جهات حتی پشت سر را نیز شناسایی می کند. کودک در سن 21 تا 24 ماهگی می تواند با کلمات مختلفی جملات خود را بیان کند.

درمان کم شنوایی کودکان و نوزادان

حال که با علائم و نشانه ها و همینطور عوامل بروز کم شنوایی در نوزادان و کودکان آشنا شدیم، بهتر است راههای درمان و جبران اختلال شنوایی را نیز بررسی کنیم. دسته ای از مشکلات که باعث ایجاد کم شنوایی کودکان می شود با راه های دارویی و درمانی قابل جبران است و در صورت برطرف شدن اختلال، مشکل شنوایی نیز برطرف می شود. از این جمله می توان به عفونت گوش میانی و بیماری های سیستمیک دیگر اشاره کرد. برخی از عوامل مادرزادی و ارثی که باعث ایجاد افت شنوایی حسی عصبی می شود را نمی توان با راه های دارویی و جراحی برطرف کرد و تنها راه استفاده از سمعک و وسایل کمک شنوایی مخصوص کودکان است. تجویز سمعک در کودکان فرآیند پیچیده ای داشته و نیاز به بررسی های گسترده و همه جانبه دارد. برای بررسی وضعیت شنوایی کودک خود و اقدامات جبرانی لازم به هیچ وجه زمان را از دست نداده و با کارشناسان سمعک کودک جراحان تماس بگیرید.