بیش شنوایی یا حساسیت به صدا چیست و چه راه های درمانی دارد؟

هایپراكیوزیس یا بیش شنوایی

حساسیت شنوایی غیر معمول نسبت به صداهای محیطی یا هایپراكیوزیس ( Hyperacusis ) به پر شنوایی هم تعبیر می شود. علائم خاص هایپراكیوزیس حلزونی و هایپراكیوزیس دهلیزی می تواند به پزشکان و متخصصین شنوایی کمک کند تا بین این دو اختلال تمایز قایل شوند. اثرات پر شنوایی ((hyperacusis می تواند از حس خفیف اضطراب تا از دست دادن کامل تعادل و درد شدید گوش باشد و حتی در موارد جدی می تواند باعث تشنج در مغز شود.

علائم بیش شنوایی یا حساسیت شنوایی غیر طبیعی چیست؟

این مساله می تواند با اختلالات ایمنی بدن، آسیب مغزی، اختلالات متابولیک و سایر شرایط همراه باشد. این موضوع در بزرگسالان به اندازه کافی مورد مطالعه قرار نگرفته است و اغلب به جای اینکه به عنوان یک نشانه فیزیولوژیکی آسیب حلزونی یا دهلیزی شناخته شود، به شرایط روانی فرد نسبت داده می شود.

سیستم های شنوایی و تعادل گوش داخلی به هم پیوسته اند. هر دو ارگان پر از مایعات هستند که حرکت آنها سلول های حسی ریز را تحریک می کند. صداها به عنوان ارتعاشات انرژی تشخیص داده می شوند. حلزون انسان می تواند فرکانس های مرتبط با گفتار را به بهترین وجه بشنود. سیستم تعادل از انرژی فرکانس پایین برای کمک به حفظ وضعیت بدن در رابطه با نیروی جاذبه استفاده می کند.

حساسیت بیش از حد گوش یک وضعیت غیرطبیعی است که در آن سیگنالهای الکتریکی پیچیده ایجاد شده توسط سلول های حساسه گوش به اشتباه تفسیر می شوند. سیگنال های وارد شده در افرادی که شنوایی طبیعی دارند، به همان اندازه شنیده می شود اما واکنش در سیستم های غیر عادی به طور قابل توجهی متفاوت است: به عنوان مثال ممکن است صداهای موجود در یک کتابخانه آرام برای شخص مبتلا به بیش شنوایی مانند یک رژه با صدای بلند به نظر برسد.

انواع پر شنوایی و علائم آن

به طور کلی حساسیت بیش از حد به صدا به دو نوع حلزونی و وستیبولار یا دهلیزی تقسیم می شود. در بیش حسی حلزون گوش، افراد هنگام شنیدن صداهای خاصی از جمله اصوات بسیار آرام و یا صداهای فرکانس بالا، احساس درد گوش، ناراحتی، رنجش و سوزش را تجربه می کنند. بیشتر افراد با پوشاندن گوش و بیرون رفتن از اتاق به این اصوات واکنش نشان می دهند. واکنش های عاطفی شدید مانند گریه یا واکنش هراس نیز ممکن است رخ دهد.

در صورت وجود هایپراكیوزیس دهلیزی، قرار گرفتن در معرض صدا می تواند منجر به آسیب یا از بین رفتن تعادل یا اختلال در کنترل وضعیت شود. چنین آشفتگی هایی با نام های مختلفی از جمله سندرم تولیو و اختلال تشنج(حمله) صوتی شناخته می شوند. برخی از واکنش های  sHyperacusiحلزونی، مانند سرگیجه شدید و یا حالت تهوع ناگهانی در بیش فعالی دهلیزی نیز می تواند مشاهده شود. در بعضی موارد، Hyperacusisوستیبولار می تواند بر سیستم عصبی اتونوم تأثیر گذاشته و مشکلاتی مانند از دست دادن هوشیاری، گیجی ذهنی، حالت تهوع یا خستگی شدید ایجاد کند.

در هر دو نوع بیش شنوایی حلزونی و دهلیزی، سردرد شایع است. علاوه بر این بسیاری از افراد مبتلا به هایپراكوزیس در طی این مواجهه ها تغییرات شناختی متمایزی را احساس می کنند. آن ها قادر به تحریک با سایر محرک ها نیستند، احساسات اشتباه و ناخوشایند و یا سردرگمی شدید را تجربه می کنند.

آدرس: میدان ونک، ابتدای حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، ساختمان پزشکان 38، طبقه اول واحد 104 مرکز شنوایی حس دوم

نوبت دهی حضوری و آنلاین:

02188871085       02188871589

09354353539      09129358402

نظر یا سوال داری؟ اینجا کلیک کن و برو پایین همین صفحه سوالتو بپرس

عوامل ایجاد کننده بیش شنوایی

دلایل فیزیولوژیکی علائم پر شنوایی را به دلیل مشکلاتی که در مطالعه ساختارهای بسیار کوچک گوش داخلی بدون آسیب رساندن به آنها وجود دارد، با اطمینان نمی توان شناسایی کرد.

یک علت مشکوک هایپراكیوزیس حلزونی می تواند از بین رفتن یا تضعیف نوعی عملکرد نظارتی باشد كه توسط سیستم عصبی انجام می شود و در طول مسیرهای عصبی شنوایی، تكانه هایی را ایجاد می کند. در این اختلال، مکانیسم تنظیم کننده به اشتباه، صداهای دریافتی را به جای کاهش آن ها، بزرگ می کند. به عنوان مثال در این شرایط، صدای خودروی عبوری قابل مقایسه با غرش موتور جت می باشد!

سایر توضیحات احتمالی در مورد بیش فعالی حلزونی گوش شامل اختلال در عملکرد شیمیایی مغز یا ضربه مغزی است که به دنبال آن به زنجیره استخوانچه های ریز در گوش میانی که باعث تقویت صدا شده و به انتقال لرزش ها به مایع گوش داخلی کمک می کند، آسیب می رسد. تغییر در انتقال سیگنالهای الکتریکی در مسیرهای عصبی پیچیده نیز در موارد آسیب دیدگی سر بسیار محتمل است.

در هایپراكوزیس دهلیزی، تصور می شود علت اصلی، آسیب رسیدن به سلول های عصبی در سیستم تعادل است. این سلول ها ممکن است به دلایلی مانند آسیب دیدگی سر، اختلال در متابولیک ناشی از مواد شیمیایی (به عنوان مثال، داروها یا بی حس کننده ها) یا تغییرات گردش خون به دلیل بیماری قلبی یا انسداد شریان، آسیب ببینند.

همچنین بیماری خود ایمنی که می تواند با دلایل مختلفی ایجاد شود، می تواند به اندام تعادل آسیب برساند. ضربه مغزی در یک حادثه با وسیله نقلیه موتوری می تواند یک واکنش خود ایمنی در گوش داخلی را ایجاد کند که می تواند هفته ها یا ماه ها پس از آسیب اولیه سلول های عصبی را از بین ببرد.

در یک کلینیک، چند مورد جدی که در آن تحریکات شنوایی کمتر از 30 دسی بل (قابل مقایسه با یک نت موسیقی میانی که در یک سطح بسیار آرام پخش می شود) مورد بررسی قرار گرفت، باعث از بین رفتن هوشیاری و تشنج شد. همه این بیماران در تصادفات وسایل نقلیه موتوری که بر ساقه مغز و نواحی بالاتر سیستم عصبی مرکزی تاثیر گذاشته بود، دچار آسیب دیدگی سر و یا گردن شده بودند. هیچکدام از این بیماران افت شنوایی یا مشکلات تعادل قبلی نداشته اند. در صورتی که یک نفر به طور مکرر تعادل و هوشیاری خود را از دست می دهد باید برای جلوگیری از آسیب بیشتر به صورت تمام وقت از محافظ گوش استفاده کند.

درمان حساسیت به صدا یا بیش شنوایی

آزمایش های ویژه شنوایی می تواند وجود و شدت پر شنوایی حلزون را نشان دهد. تست های ساده مانند تستLDL )سطح صدای ناراحتی (در ارزیابی این اختلال استفاده می شود و همچنین آزمون غربالگری تعادل و بررسی نتایج حاصل از آن که زمان زیادی برای انجام آن نیز لازم نیست، می تواند اطلاعات قابل توجهی را ارائه دهد.

هایپراكوزیس حلزونی را می توان با روشهای درمانی صوتی مانند آموزش بازآرایی وزوز گوش (TRT) درمان کرد. روش TRT درمان انتخاب است و می تواند منجر به بازیابی محدوده های دینامیکی نرمال یا تقریباً عادی تحمل صدا شود.

با این حال، بیش فعالی وستیبولار در بسیاری از موارد همچنان بدون درمان یا عدم شناخت ادامه می یابد. هنگامی که هایپراكوزیس دهلیزی تشخیص داده می شود، بسته به سطح تخصص و علاقه پزشک معالج، پروتکل های درمانی بسیار متفاوتی در نظر گرفته می شود. درمان با رژیم غذایی کم نمک همراه با داروهای ضد تهوع هنوز هم بر رویکردهای پزشکی حاکم است، اگرچه برخی از متخصصان نتایج امیدوار کننده ای در تزریق مستقیم داروهای ضد التهابی به سیستم حلزونی / دهلیزی با کمک کاتتر داشته اند.

برای افرادی که از مشکلات تعادلی در اثر قرار گرفتن در معرض صدا شکایت دارند، آزمایشات دقیق تشخیصی باید در مطب ها، بخش های مغز و اعصاب و شنوایی شناسی انجام شود. پروتکل های آزمایش نوآورانه می توانند برای تحریک یا ایجاد پاسخ در یک محیط بالینی ابداع شوند. در کلینیک، ارائه یک صوت ((TONE در فرکانس 500 هرتز و به تدریج افزایش بلندی صدا، غالباً می تواند باعث ایجاد بیش فعالی دهلیزی شود.

مهم است که پزشکان آزمایشاتی متناسب با وضعیت فرد بیمار ارائه دهند. به عنوان مثال اگر کسی هنگام عبور وسایل نقلیه بزرگ از افتادن شکایت داشته باشد، شناسایی منطقه مشکل خاص ممکن است نیاز به تغییر تست داشته باشد که شامل اصوات فرکانس پایین در سطوح بسیار کم شدتی، یا نویز باند باریک یا حتی نویز سفید می باشد. یک دستگاه شنوایی سنج قابل حمل portable) (ممکن است در رابطه با یک آزمایش پوستچر گرافی پویای کامپیوتری (computerized dynamic post urography test) استفاده شود به طوری که می توان صداهای مختلفی را برای القاء پاسخ تعادل ارائه کرد. امکان دیگر، استفاده از الکتروانسفالوگرافی (EEG) با دستگاه شنوایی سنج برای ارائه تحریک صدا است، به طوری که تغییر در الگوهای موج مغزی در پاسخ به صدا می تواند مشاهده شود.

اخیراً از این استراتژی در کلینیک برای تهیه شواهد روشن از ناهنجاری های موج مغز استفاده می شود و به بیمار اثبات شده است که منبع علائم نگران کننده وی ارگانیک و عضوی بوده است. علائم آزار دهنده ی ایجاد شده برای او بر اساس یک وضعیت فیزیولوژیکی و نه یک روانشناختی بنا شده است. این نتایج به بیمار احساس آرامش می دهد که نتایج قبلی EEG، بدون تحریک صدا، طبیعی بوده است.

استفاده از ابزارهای ارزیابی بالینی با استفاده از محرکهای مختلف و سپس مشاهدات دقیق ممکن است به ارائه دهندگان خدمات پزشکی این امکان را بدهد که بیماران مبتلا به هایپراكوزیس وستیبولار را شناسایی و راهکارهای درمانی بهتری را تدوین کنند.

منبع : https://vestibular.org/vestibular-hyperacusis