اختلال عملکرد شیپور استاش چیست؟
شیپور استاش لوله و معبری نازک در گوش میانی است که از سمت دیگر به حفره بینی و فضای سیستم تنفسی فوقانی راه دارد. وظیفه لوله استاش یا تیوب استاش، تهویه هوای گوش میانی و متعادل کردن فشار بین دو سمت پرده صماخ است. این عمل باعث می شود تا پرده گوش تحت فشار مثبت یا منفی اضافی نبوده و بتواند ارتعاشات صوتی رسیده را به خوبی دریافت و منتقل کند. از دیگر وظایف و عملکرد های لوله استاش می توان به تخلیه مایعات اضافی از فضای گوش میانی اشاره کرد. لوله استاش به طور معمول بسته است و در مواقع خمیازه کشیدن و یا عمل بلع باز شده و تهویه فشار را انجام می دهند. اختلال عملکرد شپور استاش یا Eustachian Tube Dysfunction که در این مطلب به آن می پردازیم شامل هر عامل فیزیکی یا عملکردی است که در عمل طبیعی این معبر اختلال ایجاد کند که می تواند عوارضی برای شنوایی و سلامت گوش فرد به دنبال داشته باشد. اختلال عملکرد شیپور استاش مسئله شایعی است که می تواند به صورت حاد در بیماری ها و یا به طور مزمن فرد را درگیر کند. درمان های آن هم با توجه به وضعیت از روش های ساده خانگی تا عمل جراحی را در بر می گیرد.
آدرس: میدان ونک، ابتدای حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، ساختمان پزشکان 38، طبقه اول واحد 104 مرکز شنوایی حس دوم
نوبت دهی حضوری و آنلاین:
02188871085 02188871589
09354353539 09129358402
نظر یا سوال داری؟ اینجا کلیک کن و برو پایین همین صفحه سوالتو بپرس
علل اختلال عملکرد شیپور استاش
علت های ایجاد اختلال در عملکرد لوله استاش فراوان است و عوامل زیادی می تواند سبب بروز مشکل در عمل طبیعی این قسمت شود.
- برخی از علائم به صورت فیزیکی، مسیر این لوله را سد کرده یا پر می کنند. از این جمله می توان به وجود توده در این ناحیه مانند لوزه سوم یا آدنوئید، تومور های حلق و حفره بینی و.. اشاره کرد.
- برخی از بیماری ها و مشکلات سیستمیک هم می تواند از علل اختلال عملکرد لوله استاش باشد. مانند سرماخوردگی های مکرر و فصلی، آلرژی و حساسیت، سینوزیت و ملتهب شدن سینوس های بینی، عفونت سیستم تنفسی فوقانی، آنفلوآنزا و...
- برخی از مشکلات و اختلالات عملکردی و آناتومیکی هم می تواند عملکرد این معبر را دچار اختلال کند مانند ضعف عضله باز کننده دهانه لوله استاش یا تنسور ویلی پالاتین، شکاف کام مادرزادی و...
در اثر عفونت های سینوس و سیستم تنفسی فوقانی ممکن است مخاط لوله استاش دچار التهاب و تورم شود که می تواند عملکرد آن را دچار مشکل کند. وجود نئوپلاسم و توده در اطراف هم می تواند باز شدن دهانه و فانکشن لوله را با مشکل مواجه کند. همینطور اختلالات مادرزادی مانند شکاف کام هم مستقیما التهاب گوش و اختلال عملکرد لوله استاش را به دنبال دارد. از مشکلات آناتومیکی هم می توان به کوتاهی و افقی بودن لوله در کودکان اشاره کرد که احتمال بروز اختلال عمل را بیشتر می کند.
از دیگر دلایل ایجاد اختلال در عمل لوله استاش برای مدت کوتاه می توان به پرواز، سفر به ارتفاعات، آسانسور در ساختمان های مرتفع و همینطور کوهنوردی با ارتفاع بالا اشاره داشت.
علائم اختلال عملکرد شیپور استاش
معمولا ایجاد اختلال در عملکرد شپور استاش علائم مشخصی داشته و فرد متوجه آن می شود. گاه نیز ممکن است علامت مشخصی دیده نشده و با گذر زمان مشکلاتی مانند عفونت گوش یا درد گوش نظر فرد را به خود جلب کند. از نشانه های بارز اختلال لوله استاش می توان موارد زیر را نام برد.
- احساس پری و کیپ بودن گوش
- کم شنوایی و نامفهوم بودن کلمات
- خارش گلو و قسمت تحتانی گوش
- صدای وزوز یا اضافه بدون منبع خارج در گوش
- سر درد
- احساس تق تق یا صدای آزاردهنده در گوش
- درد و فشار به گوش
- سرگیجه و عدم تعادل
- سرماخوردگی مکرر
تشخیص اختلال عملکرد شیپور استاش
برای تشخیص اختلال عملکرد شیپور استاش راههای مختلفی وجود دارد و پزشک برای بررسی بیشتر معمولا فرد را به مطب شنوایی شناسی ارجاع می دهد. معاینه گوش و مجرای گوش و همینطور بررسی حلق و لوزه ها یکی از راههای بررسی ظاهری اختلالات در عمل لوله استاش است. التهاب در حلق و همینطور ظاهر غیرعادی پرده گوش و فرورفتگی آن می تواند بیانگر ایراد لوله استاش باشد.
از تست های تشخیصی که برای بررسی دقیق عملکرد استاش استفاده می شود باید به آزمون تمپانومتری و تست ETFT اشاره کرد. تمپانومتری برای بررسی وضعیت فشار گوش میانی استفاده می شود. اگر این فشار منفی باشد می تواند دلیل بر عملکرد نامناسب لوله استاش و اگر مثبت باشد می تواند بیانگر اختلال عملکرد طولانی مدت آن و ترشح مواد عفونی در حفره گوش میانی باشد. تست ETFT نیز قدرت لوله استاش برای تخلیه فشار های مصنوعی وارده به گوش را بررسی کرده و اگر اختلالی در باز و بسته شدن لوله وجود داشته باشد با این تست به آسانی قابل تشخیص است. تشخیص اختلال عمل لوله استاش معمولا به دنبال بروز عوارض ثانویه آن مانند سرماخوردگی، عفونت گوش و.. انجام می شود.
تست عملکرد شیپور استاش
تست اصلی عملکرد لوله استاش آزمون ETFT است. همانطور که گفته شد در شرایط عادی لوله استاش با انجام عمل بلع یا خمیازه باز شده و تهویه فشار و هوا انجام می شود. در این تست ابتدا تمپانومتری انجام شده و وضعیت فشار نرمال گوش و پرده ثبت می شود. در ادامه دستگاه فشار مثبت به گوش اعمال کرده و از بیمار خواسته می شود تا عمل بلع را انجام دهد. در این حالت تمپانومتری مجدد انجام شده و بررسی می شود که آیا لوله استاش با عمل بلع توانسته فشار مثبت را تخلیه کند یا خیر. این روش بار دیگر با اعمال فشار منفی به پرده گوش و ثبت تمپانوگرام صورت گرفته و توانایی لوله در جبران فشار منفی اعمال شده هم بررسی می شود. هر گونه اختلال در عملکرد لوله استاش خود را به صورت فشار مثبت یا منفی اضافی نشان می دهد که از آن برای انجام اقدامات درمانی آتی استفاده می شود.
چه افرادی مستعد اختلال عملکرد شیپور استاش هستند؟
معمولا عوامل زیادی می تواند احتمال ایجاد اختلال در عمل شیپور استاش را تقویت کند. از این جمله می توان به مشکلات آناتومیکی سر و گردن، استعمال سیگار و مشروبات الکلی محرک، چاقی و افزایش وزن و همینطور آلرژی و حساسیت اشاره کرد. سابقه سینوزیت و عفونت دندانی هم در برخی موارد می تواند اختلال در لوله استاش را تحریک کند. همانطور که پیش تر اشاره شد کودکان و اطفال به دلیل کوتاهی و افقی بودن لوله بیشتر در معرض اختلال هستند. با افزایش سن و رشد جمجمه، طول لوله استاش بیشتر و زاویه آن عمودی تر می شود و عملکرد بهتری از خود نشان می دهد.
چه زمانی برای درمان اختلال استاش به پزشک مراجعه کنیم؟
برخی از موارد اختلال لوله استاش ممکن است موقتی و به دنبال محرک هایی مانند آلرژی و سرما خوردگی رخ داده و به دنبال برطرف شدن ریشه، علائم هم برطرف شود. اما اگر علائم مشکل لوله استاش که پیش تر ذکر شد برای بیش از دو ماه فرد را درگیر کرده و باعث آزار او شود باید برای بررسی بیشتر به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه شود. پزشک با معاینه حضوری و بررسی های ادیومتری شنوایی شناس، می توان تشخیص و درمان مناسب را انجام دهد.
درمان اختلال عملکرد شیپور استاش
برای درمان اختلالات شیپور استاش راه های مختلفی وجود دارد. با توجه به مزمن یا حاد بودن و درجه پیشرفت وضعیت و همینطور وجود یا عدم وجود عفونت می توان از یکی از این راه ها نتیجه گرفت. در مواردی که بسته شدن لوله استاش به دنبال پرواز، مسافرت یا رفتن به ارتفاع و به صورت موقتی رخ می دهد برای درمان آن می توان از روش های ساده مانند جویدن آدامس، بلع محکم و پر قدرت، بستن بینی و باد انداختن پشت گوش، خمیازه و استفاده از سرم برای شستشوی بینی استفاده کرد.
در مواردی که اختلال عملکرد لوله استاش به صورت مزمن در آمده و فرد را اذیت می کند برای درمان آن از دو راه درمان های خانگی و پزشکی می توان استفاده کرد.
درمان خانگی اختلال عملکرد شیپور استاش
درمان های خانگی اختلال لوله استاش شامل شستشوی بینی با سرم هر شب، انجام مانور والسالوا و باد انداختن پشت گوش با فشار کم با بینی بسته برای دو تا سه هفته و .. است.
درمان های دارویی بدون نیاز به مراجعه به پزشک شامل داروهای ساده و کنترل کننده مانند سیتریزین برای کاهش حساسیت و آلرژی، آنتی هیستامین ها، استفاده از مسکن برای درد سر و.. باشد.
استفاده از شمع گوش یا EAR WAX که در برخی جمع ها به عنوان درمان خانگی اختلال عملکرد لوله استاش مطرح می شود مبنای علمی نداشته و نباید انجام شود زیرا می تواند عوارض بدتری به جای بگذارد.
درمان پزشکی اختلال لوله استاش
اساس درمان های پزشکی اختلال لوله استاش بر برطرف کردن علت ایجاد اختلال استوار است. این شامل درمان سینوزیت، درمان و کنترل آلرژی فصلی، درمان سرما خوردگی، درمان و جراحی عفونت گوش میانی، از میان برداشتن تومور و ضایعات فضاگیر حلق و گوش، عمل لوزه سوم یا آدنوئید، جراحی انحراف بینی و.. اشاره کرد.
گاهی اوقات برای درمان اختلال لوله استاش ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد. عمل جراحی شامل روش های مختلف برای برداشتن تومور های حلق و بینی، عمل تمپانوتومی یا گذاشتن لوله تهویه VT برای تخلیه عفونت و همینطور عمل های ترمیمی مانند ترمیم شکاف کام است.
عوارض اختلال عملکرد شیپور استاش
از عوارض اختلال عملکرد لوله استاش می توان به موارد زیادی اشاره کرد. اشکال در لوله استاش می تواند باعث مشکلات اولیه و ثانویه شود که به هر دو دسته اشاره می شود. اختلال شیپور استاش به طور مستقیم می تواند به پری گوش، احساس گرفتگی بینی، سر درد، و خارش گوش اشاره کرد. از عوارض ثانویه ناشی از اختلال استاش باید به عفونت مزمن گوش میانی یا COM اشاره کرد که می تواند به اوتیت سروز منجر شود. در این حالت در اثر بسته بودن و عملکرد نامناسب لوله استاش، تهویه هوا در گوش میانی به خوبی صورت نگرفته و باعث می شود این فضا دارای فشار منفی شود. فشار منفی باعث کشیده شدن پرده گوش به سمت داخل و همینطور پر شدن فضا از مایعات مویرگ های گوش میانی می شود. این مایعات با گذشت زمان حالت عفونی و چسبنده پیدا کرده و عملکرد گوش را با مشکل مواجه می کنند که برای درمان آن در موارد شدید به جراحی ماستوئیدکتومی، لوله تهویه گذاری VT و تمپانوپلاستی نیاز خواهد بود. از دیگر عوارض اختلال لوله استاش می توان به ایجاد کلستئاتوما در اثر فشار منفی گوش میانی اشاره کرد که نیاز به جراحی دارد.
جراحی شیپور استاش
عمل جراحی که مستقیما روی شیپور استاش انجام شود وجود ندارد و عمل های جراحی معمولا با هدف برطرف کردن مانع عملکرد صحیح این شیپور صورت می گیرد. یا هدف از این جراحی ها برطرف کردن عوارض ناشی از اختلال لوله است. از این عمل های جراحی لوله استاش می توان به جراحی لوزه سوم یا آدنوئید که باعث عملکرد بهتر دهانه شیپور استاش می شود و همینطور جراحی برداشتن تومورهای حلق و گوش اشاره کرد. جراحی ترمیم شکاف کام هم به نوعی به جراحی لوله استاش ارتباط دارد و باعث عملکرد بهتر آن می شود.
صدا دادن شیپور استاش
صدا دادن شیپور استاش اصطلاحی است که توسط افراد مختلف برای بیان حالت شنیدن صدا در داخل گوش عنوان می شود. شنیدن صدای اضافی در گوش می تواند ناشی از باز بودن غیر طبیعی لوله استاش باشد که باعث می شود صداهای بلع و سر و گردن با شدت بیشتری در گوش شنیده شود. این حالت معمولا به دنبال حساسیت ها و آلرژی های فصلی و همینطور سرماخوردگی و عفونت احساس می شود که با درمان بیماری معمولا علائم برطرف می شود.
انواع اختلالات شیپور استاش
اختلال عملکرد شیپور استاش خود را به چند شکل مختلف نشان می دهد. هر گونه ایراد عملکردی در این ساختار یا اطراف آن باعث تحریک عملکرد شیپور استاش شده و به شکل های مختلف در فانکشن آن مشکل ایجاد می شود. در ادامه انواع اختلالات شیپور استاش را بررسی خواهیم کرد.
گرفتگی شیپور استاش
شایع ترین اختلال عملکرد لوله استاش، گرفتگی و انسداد آن است. به این حالت اصطلاحا کلاپس یا بسته شدن مجرا گفته می شود. مشکلاتی مانند لوزه سوم، تومورهای حلق و بینی، عفونت گوش، سرماخوردگی و کلستئاتومای گوش میانی می تواند به این اختلال منجر شود. گرفتگی شیپور استاش به فشار منفی در گوش میانی و به دنبال آن عفونت مزمن و سروز و همینطور کلستئاتوما می تواند منجر شود. در واقع اختلال شیپور باعث تحریک بیماری و بیماری نیز باعث تحریک بیشتر و گرفتگی بیشتر لوله استاش می شود.
باز ماندن شیپور استاش
باز ماندن مزمن شیپور استاش یکی از موارد نادر اختلالات این لوله است. عامل این مشکل ضعف عملکرد در عضلات نگه دارنده دریچه لوله استاش و عدم توانایی در بستن دریچه است. معمولا افراد ممکن است به دنبال کاهش وزن زیاد، MS، رماتیسم مفصلی و.. به این عارضه دچار شوند. علامت اصلی باز ماندن لوله استاش، اتوفونیا یا شنیدن صدای داخل بدن است. در این حالت صدای بلع، تنفس و حرکات داخل بدن با شدت بیشتری توسط فرد شنیده می شود که بسیار آزاردهنده است. در این حالت مشکلاتی که باعث بسته شدن لوله استاش می شود مانند سرماخوردگی و آلرژی می تواند علائم بیمار را بهبود بخشد. از نشانه های تشخیصی باز بودن لوله استاش، تخلیه سریع فشار وارده به پرده گوش در حین تمپانومتری و ETFT است.
آدرس: میدان ونک، ابتدای حقانی، نرسیده به چهارراه جهان کودک، ساختمان پزشکان 38، طبقه اول واحد 104 مرکز شنوایی حس دوم
نوبت دهی حضوری و آنلاین:
02188871085 02188871589
09354353539 09129358402
نظر یا سوال داری؟ اینجا کلیک کن و برو پایین همین صفحه سوالتو بپرس
عفونت شیپور استاش
عفونت شیپور استاش از دیگر اختلالات این ساختار گوش میانی است. عفونت های گوش میانی و همینطور حلق می تواند از طریق این لوله منتقل شده و در این میان سلولهای مخاطی و مژک دار لوله استاش را نیز درگیر کند. عفونت لوله استاش معمولا با عفونت گوش میانی همراه است و تشخیص افتراقی دقیق بین آن ها ممکن نیست. در این حالت درمان های اوتیت میانی می تواند عفونت لوله استاش را نیز برطرف کند.
سرطان شیپور استاش
سرطان شیپور استاش از موارد بسیار نادر است. به دلیل نادر بودن و احتمال بسیار کم بروز تومور در لوله استاش، اطلاعت کلینیکال زیادی از آن در دسترس نیست. سرطان لوله استاش می تواند از نوع کارسینومای نورواندوکرین باشد. برای مثال ممکن است تومور در سینوس از لوله استاش فرد ریشه گرفته باشد. همانطور که گفته شد این عارضه بسیار نادر است. درمان اولیه برای تومور لوله استاش، جراحی و فالو آپ برای بررسی رشد تومور است.
خطرات اختلال شیپور استاش در کودکان و نوزادان
از اصلی ترین خطرات اختلال لوله استاش برای کودکان، احتمال ایجاد عفونت مزمن گوش میانی یا COM است. عفونت گوش میانی شایع ترین عفونت در بازه سنی کودکان و اطفال است. همانطور که گفته شد علت اصلی این پدیده آناتومی نامناسب لوله استاش در این سن است. کوتاه بودن و همینطور افقی بودن موقعیت شیپور استاش باعث می شود تا عفونت از گوش به حلق و برعکس به آسانی منتقل شود. نتیجه این است که یک سرماخوردگی و چرک کردن ساده گلو می تواند به گوش میانی منتقل و ایجاد مشکل کند. حساسیت این مشکل در کودکان و نوزادان بیشتر است زیرا کم شنوایی و علائم آزاردهنده شنوایی در این سن به دلیل بازآموزی زبان و گفتار باید بسیار جدی گرفته شود. راه های درمان عفونت مزمن گوش میانی در کودکان که به دلیل اختلال عملکرد لوله استاش ایجاد می شود شامل عمل لوله تهویه در پرده گوش یا VT، میرنگوتومی و آنتی بیوتیک تراپی است.
درمان اختلال شیپور استاش با طب سنتی
درمان اختلال شیپور استاش با طب سنتی در درجه اول با کمک تعدیل رژیم غذایی صورت می گیرد. در این رژیم تلاش بر این است تا از مصرف غذاهای محرک سیستم تنفسی و مخاطی جلوگیری شود. همینطور مصرف غذاهای شور و ادویه دار کمتر می شود. از این جمله می توان به تخم مرغ، شیر و فرآورده های سویا اشاره کرد. از درمان های طب سنتی برای لوله استاش بسته می توان به داروهای گیاهی مانند اکیناسه، گل ماهور، روغن سیر و چای سوسن بر اشاره کرد. استفاده از درمان هومئوپاتی و ویتامین های مکمل مانند ویتامین سی نیز در نسخه طب سنتی دیده می شود که برای بررسی اثر بخشی آن ها باید آزمایش های زیادی صورت بگیرد.
آیا آلرژی باعث اختلال عملکرد شیپور استاش می شود؟
آلرژی و حساسیت یکی از دلایل ایجاد اختلال عملکرد لوله استاش است. آلرژی و حساسیت که می تواند نسبت به یک محرک رخ داده و یا به طور فصلی ایجاد شود با ضخیم کردن و ملتهب کردن مخاط لوله استاش باعث ایجاد اشکال در عملکرد و باز و بسته شدن طبیعی آن می شود. در این شرایط تهویه هوایی دچار اشکال شده و در اثر بلع و خمیازه هم ممکن است باز شدن لوله به درستی صورت نگیرد. درمان های دارویی برای حساسیت داروهای ساده مانند سیتریزین و آنتی هیستامین است.
آیا سینوزیت باعث اختلال عملکرد شیپور استاش می شود؟
سینوزیت هم از عواملی است که اختلال عملکرد شیپور استاش را به همراه دارد. سینوزیت به معنای عفونت در سینوس های جمجمه است. این سینوس ها در اطراف بینی، پیشانی و بالای دندان ها وجود دارند. خروجی سینوس پارانازال در قسمت حلق قرار دارد. عفونی شدن و ترشح از این قسمت می تواند باعث التهاب لوله استاش و همینطور انتقال عفونت به گوش شود. در این شرایط باید با درمان موثر سینوزیت، درمان مناسب برای لوله استاش را نیز انجام داد.
آیا سرماخوردگی باعث اختلال عملکرد شیپور استاش می شود؟
سرماخوردگی با ایجاد التهاب در مخاط تنفسی می تواند به التهاب مخاط لوله استاش هم منجر شده و آن را تحریک کند. در این شرایط عملکرد صحیح شیپور با مشکل مواجه شده و باعث بروز علائم می شود. معمولا اختلال عملکرد لوله استاش در موارد سرماخوردگی متعدد و پی در پی رخ می دهد.
آیا ختلال ششیپور استاش در استفاده از سمعک تاثیری دارد؟
سمعک به تنهایی با تقویت اصوات و جدا کردن سیگنال و فرکانس های ناخواسته باعث می شود تا فرد بهتر بشنود و افت شنوایی در هر فرکانس را به مقدار خاص و مورد نیاز تقویت می کند. یکی از مواردی که می تواند در استفاده از سمعک اثر منفی داشته باشد، اختلال شیپور استاش است. معمولا علائم اختلال در عملکرد شیپور استاش به صورت گرفتگی های گاه به گاه گوش، بم شدن صدا و نامفهوم بودن اصوات بروز می کند. اگر کاربر سمعک مبتلا این اختلال باشد ممکن است در لحظات مختلف گرفتگی، بم و گنگ بودن صدا را تجربه کرده و تصور کند سمعک به مقدار کافی خوب کار نمی کند. ممکن است این علائم با گذر زمان برطرف شده و با باز شدن شیپور استاش وضعیت شنوایی مجددا به حالت قبل باز گردد. بنابراین بهتر است قبل از استفاده از سمعک برای اختلالاتی مانند شیپور استاش به متخصص مراجعه و درمان لازم انجام شود.
بهترین دکتر برای درمان اختلال عملکرد شیپور استاش
مراجعه به بهترین دکتر برای درمان اختلال لوله استاش ضروری است. دکتر خوب برای لوله استاش بیشترین سعی خود را برای درمان ساده و بدون داروی این مشکل به کار می گیرد. با مراجعه به بهترین دکتر گوش و حلق و بینی برای استاش می توان از برطرف شدن ریشه مشکل اطمینان حاصل کرد، نه اینکه صرفا علائم بیماری با دارو برطرف شود. ریشه یابی مشکل و برطرف کردن آن و جلوگیری از عود و شدت گرفتن اختلال لوله استاش در آینده از ویژگی های یک پزشک خوب است.
راه های باز کردن شیپور استاش
برای باز کردن لوله استاش راه های مختلفی وجود دارد. در درجه اول باید به حل مشکل اصلی که باعث بروز این اختلال شده اقدام کرد. مواردی نظیر سرماخوردگی، سینوزیت، لوزه سوم، آلرژی و.... در صورت درمان شدن، اختلال ایجاد شده در لوله استاش را نیز برطرف می کنند. اگر بسته شدن در اثر مواردی مثل کوهنوردی، پرواز و سفر به ارتفاعات رخ داده و موقتی باشد در این صورت با کمک مانور والسالوا یا باد انداختن پشت گوش با بینی بسته می توان لوله را باز و تهویه هوایی گوش را بهتر کرد. در این حالت احساس کیپی و گرفتگی گوش نیز برطرف می شود. مصرف آنتی هیستامین و آنتی آلرژی نیز برای این مورد مفید است.